• Servis Durumunu Kontrol Etme: Bir servisin çalışıp çalışmadığını, etkinleştirilip etkinleştirilmediğini ve genel durumunu öğrenmek için:
  
  Kod:

  systemctl status sshd

  Bu komut, servisin PID'sini, bellek kullanımını, çalıştığı süreyi ve son log çıktılarını gösterir.
• Servisi Başlatma: Durmuş bir servisi başlatmak için:
  
  Kod:

  systemctl start apache2

• Servisi Durdurma: Çalışan bir servisi durdurmak için:
  
  Kod:

  systemctl stop nginx

• Servisi Yeniden Başlatma: Bir servisi durdurup tekrar başlatmak için. Bu, yapılandırma dosyalarında değişiklik yaptıktan sonra sıkça kullanılır:
  
  Kod:

  systemctl restart php-fpm

• Servisi Yeniden Yükleme (Reload): Bazı servisler, tümüyle yeniden başlatılmadan yapılandırma dosyalarını yeniden yükleyebilir. Bu, kesinti süresini minimize eder:
  
  Kod:

  systemctl reload dnsmasq

• Servisi Etkinleştirme (Enable): Sistemin başlangıcında otomatik olarak başlamasını sağlamak için:
  
  Kod:

  systemctl enable firewalld

  Bu komut, `/etc/systemd/system/` altına sembolik bir bağ (symlink) oluşturur.
• Servisi Devre Dışı Bırakma (Disable): Sistemin başlangıcında otomatik başlamasını engellemek için:
  
  Kod:

  systemctl disable cups

  Bu komut, `enable` ile oluşturulan sembolik bağı kaldırır.
• Servisi Maskeleme (Mask): Bir servisin manuel olarak veya başka bir servis tarafından başlatılmasını tamamen engellemek için kullanılır. Bu, tehlikeli bir servisi tamamen devre dışı bırakmak için güçlü bir yöntemdir:
  
  Kod:

  systemctl mask bluetooth

  Maskeli bir servisi tekrar etkinleştirmek için `unmask` kullanılır.
• Tüm Servisleri Listeleme: Çalışan ve durmuş tüm birimleri görmek için:
  
  Kod:

  systemctl list-units --type=service

  `--all` veya `-a` ile tüm durumları görebilirsiniz.

• .service: Arka planda çalışan bir daemon veya hizmet.
• .socket: Bir ağ veya yerel soket üzerinden erişim bekleyen bir hizmet.
• .device: Çekirdek tarafından algılanan bir cihaz.
• .mount: Bir dosya sistemi bağlama noktası.
• .automount: İsteğe bağlı otomatik bağlama noktası.
• .timer: Cron gibi belirli zamanlarda tetiklenen bir olay.
• .path: Bir dosya veya dizin değişikliği algılandığında tetiklenen bir olay.
• .target: Birden fazla birimi gruplayan ve belirli bir sistem durumunu temsil eden birim (örneğin, `multi-user.target`).

#!/usr/bin/env python3
import time
import os

LOG_FILE = "/var/log/my_app.log"

def main():
    with open(LOG_FILE, "a") as f:
        f.write(f"[{time.ctime()}] My script started with PID {os.getpid()}\n")
    while True:
        with open(LOG_FILE, "a") as f:
            f.write(f"[{time.ctime()}] My script is running...\n")
        time.sleep(5)

if __name__ == "__main__":
    main()

chmod +x /opt/my-app/myscript.py

[Unit]
Description=My Custom Python Application Service
After=network.target

[Service]
ExecStart=/opt/my-app/myscript.py
WorkingDirectory=/opt/my-app/
StandardOutput=journal
StandardError=journal
Restart=always
User=www-data
Group=www-data

[Install]
WantedBy=multi-user.target

• [Unit]: Servis hakkında genel bilgiler ve bağımlılıklar.
  * `Description`: Servisin kısa açıklaması.
  * `After`: Bu servisin `network.target` (ağ servisleri) başladıktan sonra başlaması gerektiğini belirtir. Systemd, belirtilen bağımlılıklar karşılandığında servisi başlatmayı dener.
• [Service]: Servisin nasıl çalıştırılacağı ve yönetileceği hakkında özel ayarlar.
  * `ExecStart`: Servisi başlatmak için çalıştırılacak komut.
  * `WorkingDirectory`: Servisin çalışacağı dizin.
  * `StandardOutput` ve `StandardError`: Çıktının nereye yönlendirileceğini belirtir. `journal` olarak ayarlamak, tüm çıktıların Systemd günlük kaydı (journal) sistemine yönlendirilmesini sağlar. Bu, `journalctl` ile kolayca izlenebilir.
  * `Restart=always`: Servis herhangi bir nedenle durduğunda (örneğin, çöktüğünde), Systemd'nin otomatik olarak yeniden başlatmasını sağlar. Diğer seçenekler: `on-failure`, `on-abort`, `no`.
  * `User` ve `Group`: Servisin hangi kullanıcı ve grup altında çalışacağını belirtir. Güvenlik için, servisi mümkün olan en az yetkili kullanıcı altında çalıştırmak önemlidir.
• [Install]: Servisin `systemctl enable` komutuyla nasıl etkinleştirileceğini tanımlar.
  * `WantedBy`: Bu servisin hangi target (hedef) tarafından istendiğini belirtir. `multi-user.target`, genellikle sunucu sistemlerinin varsayılan çalışma seviyesidir ve Systemd'nin çok kullanıcılı bir ortamı başlattığı anlamına gelir. Bu, servisin sistem açıldığında otomatik olarak başlatılmasını sağlar.

systemctl daemon-reload

systemctl start my-app
systemctl enable my-app

systemctl status my-app

journalctl -u my-app -f

• Requires=: Bu servisin başlaması için bağımlı olduğu servisin mutlaka başarılı bir şekilde başlaması gerektiğini belirtir. Eğer bağımlı servis başarısız olursa, bu servis de başlatılmaz.
• Wants=: `Requires`'a benzer, ancak daha zayıf bir bağımlılıktır. Bağımlı servis başlatılmaya çalışılır, ancak başarısız olsa bile ana servis yine de başlatılır. Bu, genellikle önerilen yöntemdir.
• After=: Bu servisin, belirtilen diğer servisler başladıktan sonra başlaması gerektiğini belirtir. Bu sadece sıralamayı belirler, başarılı başlatma garantisi vermez.
• Before=: Bu servisin, belirtilen diğer servisler başlamadan önce başlaması gerektiğini belirtir.
• Conflicts=: Bu servisin, belirtilen başka bir servisle çeliştiğini ve aynı anda çalışamayacağını belirtir. Biri başladığında diğeri durdurulur.

Systemd'nin gücü, sadece servisleri başlatmakla kalmayıp, aynı zamanda onların tüm yaşam döngüsünü (başlatma, durdurma, yeniden başlatma, durum kontrolü ve hata kurtarma) entegre bir şekilde yönetebilmesinde yatar. Bu, karmaşık sistemlerin tutarlı ve öngörülebilir bir şekilde çalışmasını sağlar.

Genişletmek için tıkla ...

• Tüm Günlükleri Görüntüleme:
  
  Kod:

  journalctl

• Belirli Bir Servisin Günlüklerini Görüntüleme:
  
  Kod:

  journalctl -u my-app

• Günlükleri Canlı Takip Etme (Tail -f gibi):
  
  Kod:

  journalctl -f

• Belirli Bir Süreden Sonraki Günlükleri Görüntüleme:
  
  Kod:

  journalctl --since "2 hours ago"

  Veya belirli bir tarihten sonra:
  
  Kod:

  journalctl --since "2023-01-15 10:00:00"

• Belirli Bir Süreye Kadarki Günlükleri Görüntüleme:
  
  Kod:

  journalctl --until "yesterday"

• Sistem Önyüklemesine Göre Günlükleri Görüntüleme: `-b` veya `--boot` ile son önyüklemeden bu yana olan günlükleri görebilirsiniz. `journalctl --list-boots` ile önceki önyüklemeleri listeleyebilir ve indeks numarasını (`-b -1` gibi) kullanarak belirli bir önyüklemenin günlüklerini görüntüleyebilirsiniz.
  
  Kod:

  journalctl -b 0

  (Mevcut önyükleme)
  
  Kod:

  journalctl -b -1

  (Bir önceki önyükleme)
• Disk Kullanımını Yönetme: Journal'ın diskte ne kadar yer kapladığını kontrol etmek ve temizlemek için:
  
  Kod:

  journalctl --disk-usage

  Kod:

  journalctl --vacuum-size=500M

  (Disk kullanımını 500MB ile sınırla)

• multi-user.target: Komut satırı arayüzü olan, ağ servisi sağlayan ve çok kullanıcılı ortamlar için uygun varsayılan hedef. Sunucular genellikle bu hedefe önyüklenir.
• graphical.target: `multi-user.target`'ı içerir ve ek olarak grafiksel oturum yöneticilerini ve ilgili hizmetleri başlatır. Masaüstü ortamları için varsayılan hedeftir.
• rescue.target: Sadece minimum sistem hizmetlerini ve bir kök kabuğu başlatan tek kullanıcılı bir mod. Sistem kurtarma durumları için faydalıdır.
• emergency.target: `rescue.target`'tan daha da minimal, sadece temel dosya sistemlerini bağlar ve kök kabuğu başlatır. Ciddi sorun giderme için kullanılır.
• reboot.target: Sistemi yeniden başlatmak için kullanılır.
• poweroff.target: Sistemi kapatmak için kullanılır.

systemctl get-default

systemctl set-default multi-user.target

systemctl isolate graphical.target

• Servis Başlatılamıyor:
  * `systemctl status [servis_adı]` komutuyla servis durumunu ve hata mesajlarını kontrol edin.
  * `journalctl -u [servis_adı] -b -f` ile servise ait tüm günlükleri canlı olarak izleyin. Genellikle hatanın kökeni burada belirir.
  * Servis dosyanızdaki `ExecStart` yolunun doğru olduğundan ve betiğin çalıştırılabilir izinlere sahip olduğundan emin olun (`chmod +x`).
  * `User` ve `Group` ayarlarının doğru ve yetkilendirildiğinden emin olun. Servisin erişmesi gereken dosya ve dizinlere sahip olması gereken izinleri kontrol edin.
  * `ExecStart` içindeki komutları Systemd dışında manuel olarak çalıştırmayı deneyin. Çalışmıyorsa, sorun Systemd'den değil, betiğin kendisinden kaynaklanıyordur.
• Daemon Yeniden Yüklemesi: Bir servis dosyasında değişiklik yaptıktan sonra her zaman `systemctl daemon-reload` komutunu çalıştırmayı unutmayın. Aksi takdirde Systemd, eski yapılandırmayı kullanmaya devam eder.
• Sıralama Sorunları: Servislerin doğru sırada başlamadığını fark ederseniz, servis dosyasındaki `After=` ve `Requires=` yönergelerini gözden geçirin. Bazen sadece `After=` kullanmak yetmeyebilir, servisin gerçekten başlatılmasını garanti etmek için `Requires=` gerekebilir.
• Kaynak Limitleri: Bazı servisler çok fazla bellek veya CPU kullanabilir. Systemd, cgroup'lar aracılığıyla kaynak limitleri ayarlamanıza olanak tanır. `CPUQuota=`, `MemoryLimit=` gibi yönergeler servis dosyasının `[Service]` bölümüne eklenebilir. Daha fazla bilgi için systemd.resource-control man sayfası'na bakabilirsiniz.
• Maskeleme Etkisi: Bir servisi maskelediyseniz ve neden başlamadığını merak ediyorsanız, `systemctl status` çıktısında "masked" durumunu kontrol edin. `systemctl unmask [servis_adı]` ile maskeyi kaldırın.