• Shebang (#!) : Her Bash betiğinin ilk satırı genellikle '#!/bin/bash' veya '#!/usr/bin/env bash' ile başlar. Bu satır, sistemin betiği hangi yorumlayıcı ile çalıştırması gerektiğini belirtir. 'Shebang' olarak bilinen bu yapı, betiğinizin doğru şekilde yürütülmesini sağlar.
• Yorumlar (#): Betiğinizin okunabilirliğini artırmak ve başkalarının (ve gelecekteki sizin) kodunuzu anlamasına yardımcı olmak için yorumlar kullanın. '# ' ile başlayan satırlar yorum olarak kabul edilir ve betik çalıştırılırken yok sayılır.
• Çalıştırma İzni: Bir betiği çalıştırmak için, ona çalıştırma izni vermeniz gerekir. Bunu 'chmod +x script_adi.sh' komutuyla yapabilirsiniz.

#!/bin/bash

# Bir string değişkeni tanımlama
MESAJ="Merhaba Dünya!"

# Bir sayısal değişken tanımlama (Bash'te her şey string olarak saklanır, aritmetik işlemler özel olarak yapılır)
SAYI=10

# Değişkenleri ekrana yazdırma
echo $MESAJ
echo "Sayı değeri: $SAYI"

# Değişken atamalarını tırnak içinde yapmak iyi bir pratiktir, özellikle boşluk içeren değerlerde
DOSYA_ADI="rapor_bugun.txt"
echo "Oluşturulacak dosya: $DOSYA_ADI"

# Komut çıktısını bir değişkene atama (komut yerine geçirme)
BUGUN=$(date +%Y-%m-%d)
echo "Bugünün tarihi: $BUGUN"

# Aritmetik işlem örneği ( $((...)) veya expr kullanılarak)
SONUC=$((SAYI * 2 + 5))
echo "Aritmetik sonuç: $SONUC"

#!/bin/bash

echo "Adınız nedir?"
read KULLANICI_ADI

echo "Hoş geldiniz, $KULLANICI_ADI!"

echo "Bir sayı girin:"
read SAYI1

echo "Başka bir sayı girin:"
read SAYI2

TOPLAM=$((SAYI1 + SAYI2))
echo "Girdiğiniz sayıların toplamı: $TOPLAM"

# Çıktıyı bir dosyaya yönlendirme
echo "Bu metin bir dosyaya yazılacak." > cikti.txt
echo "Bu da dosyanın sonuna eklenecek." >> cikti.txt

#!/bin/bash

echo "Bir sayı girin:"
read SAYI

if (( SAYI > 10 )); then
  echo "Girdiğiniz sayı 10'dan büyüktür."
elif (( SAYI == 10 )); then
  echo "Girdiğiniz sayı tam olarak 10'dur."
else
  echo "Girdiğiniz sayı 10'dan küçüktür."
fi

# String karşılaştırma örneği
KULLANICI="admin"
if [ "$KULLANICI" == "admin" ]; then
  echo "Yönetici hesabı tespit edildi."
else
  echo "Normal kullanıcı hesabı."
fi

#!/bin/bash

# For döngüsü - sayı aralığı
echo "For döngüsü (sayı aralığı):"
for i in {1..5}; do
  echo "Sayı: $i"
done

# For döngüsü - liste üzerinde
echo "For döngüsü (liste üzerinde):"
FRUTLAR=("Elma" "Armut" "Kiraz")
for meyve in "${FRUTLAR[@]}"; do
  echo "Favori meyve: $meyve"
done

# While döngüsü
echo "While döngüsü:"
SAYAC=1
while [ $SAYAC -le 3 ]; do
  echo "Sayaç: $SAYAC"
  ((SAYAC++))
done

#!/bin/bash

# Bir fonksiyon tanımlama
selamlama () {
  echo "Merhaba, $1!"
  echo "Bugün $2."
}

# Fonksiyonu çağırma
selamlama "Ahmet" "güzel bir gün"
selamlama "Ayşe" "harika bir hava"

# Fonksiyon dönüş değeri
carpma () {
  local s1=$1 # Yerel değişken tanımlama
  local s2=$2
  echo $((s1 * s2))
}

SONUC=$(carpma 5 3)
echo "Çarpma sonucu: $SONUC"

• set -e: Bir komut hata kodu (sıfır olmayan) ile çıktığında betiğin hemen sonlanmasını sağlar. Bu, istenmeyen durumların devam etmesini engeller.
• set -u: Tanımlanmamış değişkenlerin kullanımını hataya neden olur. Bu, tipografik hataları veya değişken adlandırma sorunlarını erken tespit etmenizi sağlar.
• set -o pipefail: Bir pipe (|) içindeki komutlardan herhangi biri başarısız olursa, pipe'ın tamamının başarısız olmasını sağlar. Bu, özellikle veri işleme zincirlerinde önemlidir.

#!/bin/bash

set -euo pipefail # Genellikle üçü birlikte kullanılır

echo "Bu satır çalışacak."

# Hata yaratacak bir komut (bu betiği sonlandıracaktır)
# cp non_existent_file.txt /tmp/ # Bu satırın yorumunu kaldırırsanız betik burada durur.

echo "Bu satır, yukarıdaki hata oluşmazsa çalışacak."

# Fonksiyon içinde hata kontrolü
yedek_al () {
  local kaynak=$1
  local hedef=$2
  if [ -d "$kaynak" ]; then
    cp -r "$kaynak" "$hedef"
    echo "Yedekleme başarılı: $kaynak -> $hedef"
  else
    echo "HATA: Kaynak dizin bulunamadı: $kaynak" >&2 # Hata mesajını stderr'e yönlendir
    return 1 # Fonksiyondan hata kodu döndür
  fi
}

yedek_al "/etc/" "/tmp/etc_yedek/"
if [ $? -ne 0 ]; then
  echo "Yedekleme işlemi başarısız oldu."
fi

• Sistem Bakımı ve Otomasyon: Log dosyalarını periyodik olarak temizleme, eski dosyaları arşivleme, disk alanı kontrolü yapma ve raporlama, CRON ile otomatik görev zamanlama.
• Veri İşleme ve Raporlama: CSV dosyalarını ayrıştırma, metin dosyaları üzerinde `grep`, `awk`, `sed` gibi araçlarla karmaşık arama ve değiştirme işlemleri yapma, belirli bir formatta raporlar oluşturma.
• Dosya Yönetimi: Belirli kriterlere göre dosya taşıma, kopyalama, silme veya yeniden adlandırma. Örneğin, belirli bir tarihten eski tüm `.log` dosyalarını otomatik olarak sıkıştırıp başka bir yere taşıma.
• Uygulama Dağıtımı ve Yönetimi: Yazılım derleme, kurulum adımlarını otomatikleştirme, sunucu başlatma/durdurma betikleri yazma, yapılandırma dosyalarını yönetme.
• Ağ ve Güvenlik Görevleri: Port taramaları, güvenlik duvarı kurallarını güncelleme, ssh ile uzaktan sunucu yönetimi ve komut çalıştırma.

"Bir işi iki defa yapmak zorunda kalıyorsanız, onu otomatikleştirmelisiniz."
- Bilgisayar Biliminin Bir Atasözü

Genişletmek için tıkla ...

• Modülerlik: Büyük betiklerinizi daha küçük, yönetilebilir fonksiyonlara veya ayrı betiklere ayırın. Bu, kod tekrarını azaltır ve test etmeyi kolaylaştırır.
• Parametre Doğrulama: Betiğinize verilen argümanları her zaman kontrol edin. `if [ -z "$1" ]; then echo "Kullanım: $0 <argüman>"; exit 1; fi` gibi yapılar kullanın.
• Okunabilirlik ve Yorumlama: Kodunuzu temiz ve düzenli tutun. Karmaşık mantık içeren kısımları açıklayıcı yorumlarla destekleyin.
• Hata Mesajları: Hata durumlarında kullanıcıya açık ve anlaşılır mesajlar verin ve hata mesajlarını `>&2` ile standart hata akışına yönlendirin.
• Geçici Dosyalar: Betiklerinizde geçici dosyalar kullanıyorsanız, betik sona erdiğinde bunları temizlemeyi unutmayın. `mktemp` komutu ve `trap` yapısı bu konuda yardımcı olabilir.
• Tırnak İşaretleri: Değişkenleri ve dosya yollarını her zaman çift tırnak (örneğin, `"$DEGISKEN"`) içine alın. Bu, boşluk içeren değerlerle veya özel karakterlerle çalışırken beklenmeyen hataları önler.

• GNU Bash Referans Kılavuzu: Bash'in resmi ve kapsamlı belgesidir.
• Linux Foundation Bash Scripting Eğitimi: Linux Vakfı'nın Bash scripting üzerine sağladığı kaynaklar.
• Wikipedia Bash Sayfası: Bash hakkında genel bilgiler ve tarihsel gelişim.