• MVC: Veri (Model), Kullanıcı Arayüzü (View) ve İş Mantığı (Controller) arasında bir ayrım yapar. Android'de Controller genellikle Activity veya Fragment'ın kendisi olur, bu da zamanla "şişmiş Activity" problemine yol açar.
• MVP: View ile Model arasına bir Presenter ekleyerek, View'in iş mantığından tamamen ayrılmasını sağlar. View, yalnızca Presenter'dan gelen komutları dinler ve UI güncellemelerini yapar. Presenter ise View'i güncelleyecek iş mantığını barındırır. MVP, test edilebilirliği artırsa da, Presenter ile View arasındaki birebir interface bağımlılığı ve Presenter'da hala önemli miktarda durum yönetimi olabilmesi nedeniyle karmaşıklık yaratabilir.

MVVM, View'in doğrudan Model ile etkileşime girmemesini sağlar. Bunun yerine, View ve Model arasında bir ViewModel bulunur. ViewModel, View'e görüntülenecek veriyi hazırlar ve View'in kullanıcı etkileşimlerini işler. Bu yaklaşım, View'in test edilebilirliğini ve ViewModel'in yeniden kullanılabilirliğini önemli ölçüde artırır.

Genişletmek için tıkla ...

• Model: Uygulamanın verilerini ve iş mantığını temsil eder. Genellikle veritabanı, ağ servisleri veya yerel veri kaynakları ile etkileşim kurar.
• View: Kullanıcı arayüzünü (Activity, Fragment, Composeable) temsil eder. Kullanıcı etkileşimlerini ViewModel'e bildirir ve ViewModel'deki gözlemlenebilir verileri (LiveData, StateFlow vb.) dinleyerek UI'yı günceller. View'de neredeyse hiç iş mantığı bulunmaz, sadece UI elemanlarının nasıl görüneceğini ve kullanıcı girişlerini nasıl alacağını bilir.
• ViewModel: View için veriyi hazırlar ve View'in durumunu yönetir. Uygulama yaşam döngüsü değişikliklerinden (örneğin ekran döndürme) etkilenmez, bu da veri kayıplarını önler. View'den gelen olayları işler ve bu olayların Model üzerinde uygun eylemleri tetiklemesini sağlar. ViewModel'ler genellikle Coroutines ve Flow gibi Kotlin özellikleri ile entegre çalışır.

• Daha İyi Ayrım: View ve iş mantığı arasında net bir ayrım sağlar, bu da kodu daha okunabilir ve yönetilebilir hale getirir.
• Test Edilebilirlik: ViewModel'ler, Android bağımlılıklarından büyük ölçüde arındırıldığı için kolayca test edilebilir.
• Yaşam Döngüsü Farkındalığı: Jetpack ViewModel'leri, yaşam döngüsü değişikliklerinden otomatik olarak kurtulur, veri kaybını önler.
• Geliştirme Hızı: Google'ın resmi desteği ve kapsamlı dokümantasyonu sayesinde hızla adapte olunabilir.

• Karmaşıklık: Basit uygulamalar için bazen aşırı gelebilir.
• Tek Yönlü Akış Dışı Kalması: LiveData ile varsayılan tek yönlü akış tam olarak zorunlu değildir, bu da kodda tutarsızlıklara yol açabilir (ancak Flow ile bu sorun büyük ölçüde aşılır).
• Veri Akışı: Özellikle birden fazla kaynaktan gelen verinin birleştirilmesi gerektiğinde veri akışı bazen karmaşıklaşabilir.

// ViewModel Örneği
class MyViewModel : ViewModel() {
    private val _data = MutableLiveData<String>()
    val data: LiveData<String> = _data

    fun fetchData() {
        // Asenkron bir işlemle veri çekme
        viewModelScope.launch {
            delay(1000) // Ağ isteği simülasyonu
            _data.postValue("Merhaba, MVVM Kotlin!")
        }
    }
}

// Activity Örneği
class MyActivity : AppCompatActivity() {
    private val viewModel: MyViewModel by viewModels()
    private lateinit var textView: TextView

    override fun onCreate(savedInstanceState: Bundle?) {
        super.onCreate(savedInstanceState)
        setContentView(R.layout.activity_main)
        textView = findViewById(R.id.myTextView)

        viewModel.data.observe(this, Observer { newData ->
            textView.text = newData
        })

        findViewById<Button>(R.id.fetchButton).setOnClickListener {
            viewModel.fetchData()
        }
    }
}

• Model (State): Uygulamanın anlık durumunu temsil eden tek, değişmez bir nesnedir. Her kullanıcı etkileşimi veya veri güncellemesi, bu Model'in yeni bir kopyasının oluşturulmasına neden olur. Bu "tek kaynak doğru" (single source of truth) prensibini sağlar.
• Intent (Niyet): Kullanıcının veya sistemin gerçekleştirmek istediği bir eylemi temsil eder. Bir düğmeye tıklama, metin girişi gibi her eylem bir Intent olarak ifade edilir. Intent'ler ViewModel'e gönderilir.
• View: Kullanıcı arayüzünü gösterir ve kullanıcı etkileşimlerini Intent'lere dönüştürerek ViewModel'e gönderir. ViewModel'den gelen yeni Model (State) güncellemelerini dinler ve kendini buna göre günceller. View, doğrudan Model'i değiştirmez, sadece Intent gönderir.
• ViewModel (Processor/Reducer): Gelen Intent'leri işler, bu Intent'lere göre iş mantığını yürütür (gerektiğinde Model ile etkileşim kurar) ve Model'in yeni bir durumunu (State) hesaplar. Bu yeni durum daha sonra View'e yayılır. Genellikle bir Reducer fonksiyonu, mevcut durum ve bir Intent alarak yeni bir durum üretir.

• Tahmin Edilebilirlik: Tek yönlü veri akışı ve değişmez durum sayesinde uygulamanın durumu her zaman açık ve tahmin edilebilir olur.
• Hata Ayıklama: Zaman yolculuğu hata ayıklaması (Time-travel debugging) gibi gelişmiş hata ayıklama tekniklerine olanak tanır, çünkü her durum geçişi kaydedilebilir.
• Tutarlılık: Uygulama genelinde durum tutarsızlıklarını büyük ölçüde azaltır.
• Kolay Test Edilebilirlik: Her bileşen, özellikle ViewModel ve Reducer mantığı, izole bir şekilde kolayca test edilebilir.

• Karmaşıklık: Özellikle küçük uygulamalar için boilerplate kodu ve konseptsel yükü yüksek olabilir. Her küçük değişiklik yeni bir durum nesnesi oluşturmayı gerektirir.
• Öğrenme Eğrisi: Reaktif programlama ve tek yönlü akış prensiplerine aşina olmayan geliştiriciler için öğrenme eğrisi yüksek olabilir.
• Performans Endişeleri: Çok sık durum güncellemeleri ve büyük durum nesneleri, performans üzerinde hafif bir etki yaratabilir, ancak modern cihazlarda bu genellikle ihmal edilebilir düzeydedir.

// 1. State Tanımı
data class MyViewState(
    val isLoading: Boolean = false,
    val data: String = "",
    val error: String? = null
)

// 2. Intent Tanımı
sealed class MyViewIntent {
    object FetchData : MyViewIntent()
    data class DataFetched(val data: String) : MyViewIntent()
    data class FetchError(val error: String) : MyViewIntent()
}

// 3. ViewModel (Processor/Reducer)
class MyMVIViewModel : ViewModel() {
    private val _state = MutableStateFlow(MyViewState())
    val state: StateFlow<MyViewState> = _state.asStateFlow()

    fun processIntent(intent: MyViewIntent) {
        when (intent) {
            is MyViewIntent.FetchData -> {
                _state.value = _state.value.copy(isLoading = true, error = null)
                viewModelScope.launch {
                    try {
                        delay(1500) // Ağ isteği simülasyonu
                        val fetchedData = "MVI ile Merhaba!"
                        processIntent(MyViewIntent.DataFetched(fetchedData))
                    } catch (e: Exception) {
                        processIntent(MyViewIntent.FetchError(e.localizedMessage ?: "Bilinmeyen Hata"))
                    }
                }
            }
            is MyViewIntent.DataFetched -> {
                _state.value = _state.value.copy(isLoading = false, data = intent.data)
            }
            is MyViewIntent.FetchError -> {
                _state.value = _state.value.copy(isLoading = false, error = intent.error)
            }
        }
    }
}

// 4. View (Composeable olarak)
@Composable
fun MyMVIView(viewModel: MyMVIViewModel = viewModel()) {
    val viewState by viewModel.state.collectAsState()

    Column(modifier = Modifier.fillMaxSize().padding(16.dp),
        horizontalAlignment = Alignment.CenterHorizontally,
        verticalArrangement = Arrangement.Center) {
        if (viewState.isLoading) {
            CircularProgressIndicator()
        } else if (viewState.error != null) {
            Text("Hata: ${viewState.error}", color = Color.Red)
        } else {
            Text(viewState.data)
        }

        Spacer(Modifier.height(16.dp))

        Button(onClick = { viewModel.processIntent(MyViewIntent.FetchData) }) {
            Text("Veri Çek")
        }
    }
}

• Basit Uygulamalar: MVP veya basit MVVM yeterli olabilir. Jetpack Compose ile MVVM ve MVI daha da doğal hale geliyor.
• Orta ve Büyük Uygulamalar: MVVM, yaygın kullanımı, Google desteği ve iyi ekosistemi ile güçlü bir seçenektir.
• Çok Karmaşık Durum Yönetimi Gerektiren Uygulamalar: MVI, tek yönlü akışı ve tahmin edilebilirliği sayesinde büyük ölçekli ve yüksek tutarlılık gerektiren uygulamalarda parlayabilir. Özellikle birden fazla kaynaktan gelen verinin birleştirilmesi veya kullanıcı etkileşimlerinin karmaşık iş akışları olduğu durumlarda MVI'ın avantajları belirginleşir.

Unutmayın, iyi bir mimari, uygulamanızın sadece şimdi değil, gelecekte de başarılı olmasını sağlayan temel bir yapı taşıdır.

Genişletmek için tıkla ...