Windows 11 Temiz Kurulumu: Adım Adım Rehber ve Önemli İpuçları
Windows işletim sistemlerinde temiz kurulum, hem performans artışı sağlamak hem de sistemde zamanla biriken gereksiz dosyalar, kayıt defteri girdileri ve potansiyel hatalardan kurtulmak için en etkili yöntemlerden biridir. Özellikle Windows 10'dan Windows 11'e yükseltme yerine, sıfırdan bir kurulum yapmak, daha stabil ve sorunsuz bir deneyim sunar. Bu kapsamlı rehberde, Windows 11'i bilgisayarınıza sıfırdan nasıl kuracağınızı, kurulum öncesinde ve sonrasında nelere dikkat etmeniz gerektiğini adım adım açıklayacağız.
Neden Temiz Kurulum Yapmalısınız?
1. Kurulum Öncesi Hazırlıklar: En Kritik Adım!
Temiz kurulum yapmadan önce yapmanız gereken bazı hayati hazırlıklar vardır. Bu adımları atlamak, veri kaybına veya gereksiz zaman kaybına yol açabilir.
a. Verilerinizi Yedekleyin:
Bu, en önemli adımdır. Bilgisayarınızdaki tüm kişisel dosyalarınız (belgeler, fotoğraflar, videolar, müzikler, indirmeler vb.), program ayarları ve tarayıcı yer imleri gibi önemli veriler silinecektir. Bu nedenle, bunları harici bir diske, USB belleğe veya bulut depolama hizmetlerine (OneDrive, Google Drive, Dropbox vb.) yedeklediğinizden emin olun.
b. Windows 11 Sistem Gereksinimlerini Kontrol Edin:
Windows 11, bazı özel donanım gereksinimlerine sahiptir:
Bilgisayarınızın TPM 2.0 ve Secure Boot (Güvenli Önyükleme) uyumluluğunu kontrol etmek için 'Çalıştır' (Win + R) kutusuna `tpm.msc` yazıp enter tuşuna basabilirsiniz. Ayrıca, 'Sistem Bilgileri' (msinfo32) uygulamasından da Secure Boot durumunu kontrol edebilirsiniz.
c. Gerekli Sürücüleri İndirin:
Özellikle ağ kartınızın (Ethernet veya Wi-Fi) sürücüsü, kurulum sonrası internete bağlanmanız için kritik olabilir. Anakartınızın, ekran kartınızın ve diğer çevre birimlerinizin (yazıcı vb.) Windows 11 uyumlu en güncel sürücülerini bilgisayar üreticinizin veya donanım üreticinizin web sitesinden indirip bir USB belleğe kopyalayın. Kurulum sonrası internet bağlantınız olmayabilir, bu nedenle sürücüleri önceden indirmek sizi büyük bir dertten kurtarır.
d. Windows 11 Kurulum Medyası Oluşturun:
Windows 11'i kurmak için en az 8GB'lık bir USB belleğe ihtiyacınız olacak. Microsoft'un resmi Windows 11 Medya Oluşturma Aracını kullanarak kolayca önyüklenebilir bir USB bellek hazırlayabilirsiniz. Alternatif olarak, ISO dosyasını indirip Rufus gibi üçüncü parti bir araçla da USB belleğe yazdırabilirsiniz.
2. BIOS/UEFI Ayarları:
Bilgisayarınızı USB bellekten başlatabilmek için BIOS veya UEFI ayarlarından önyükleme sırasını değiştirmeniz gerekmektedir. Bilgisayarınızı yeniden başlatırken genellikle F2, F10, F12, Del veya Esc tuşlarından birine art arda basarak BIOS/UEFI ayarlarına girebilirsiniz. Buradan 'Boot Options' veya 'Boot Priority' sekmesine giderek USB belleğinizi ilk önyükleme aygıtı olarak ayarlayın. Ayrıca, 'Secure Boot'un etkin, 'TPM 2.0'ın açık olduğundan emin olun.
3. Windows 11 Temiz Kurulum Adımları:
Artık her şey hazır! USB belleği bilgisayarınıza takın ve bilgisayarınızı yeniden başlatın.
4. Kurulum Sonrası Yapılması Gerekenler:
Windows 11'iniz artık çalışır durumda! Ancak, tam performansa ulaşmak ve bilgisayarınızı kullanıma hazır hale getirmek için birkaç adım daha var.
Sık Sorulan Sorular ve İpuçları:
TPM 2.0 veya Secure Boot Hatası Alıyorum:
BIOS/UEFI ayarlarına tekrar girerek TPM ve Secure Boot ayarlarının doğru şekilde yapılandırıldığından emin olun. Bazı anakartlarda 'Intel Platform Trust Technology (PTT)' veya 'AMD fTPM' olarak adlandırılabilir. Bu ayarları etkinleştirdikten sonra kaydedip çıkın.
Disk Kurulum Ekranında Görünmüyor:
Bu genellikle depolama sürücüsü (NVMe, RAID) sürücüsünün eksikliğinden kaynaklanır. Kurulum medyasına sürücüleri entegre etmeniz veya kurulum ekranında 'Sürücü Yükle' seçeneğini kullanarak önceden indirdiğiniz sürücüleri yüklemeniz gerekebilir.
Kurulum Uzun Sürüyor:
SSD yerine HDD kullanıyorsanız veya USB bellek hızınız düşükse kurulum daha uzun sürebilir. Ortalama bir kurulum 15-45 dakika arasında değişir.
Windows Etkinleşmiyor:
Eğer dijital bir lisansınız varsa, internete bağlandığınızda otomatik olarak etkinleşecektir. Eğer etkinleşmezse, Ayarlar > Sistem > Etkinleştirme bölümünden sorun gidericiyi çalıştırabilirsiniz. Dijital lisansınız Microsoft hesabınıza bağlıysa, aynı hesapla oturum açtığınızdan emin olun.
Bu detaylı rehber ile Windows 11 temiz kurulumunu sorunsuz bir şekilde gerçekleştirebilir, bilgisayarınızı en verimli haliyle kullanmaya başlayabilirsiniz. Unutmayın, her adımda dikkatli olmak ve yedeklemeleri asla atlamamak başarının anahtarıdır!
Windows işletim sistemlerinde temiz kurulum, hem performans artışı sağlamak hem de sistemde zamanla biriken gereksiz dosyalar, kayıt defteri girdileri ve potansiyel hatalardan kurtulmak için en etkili yöntemlerden biridir. Özellikle Windows 10'dan Windows 11'e yükseltme yerine, sıfırdan bir kurulum yapmak, daha stabil ve sorunsuz bir deneyim sunar. Bu kapsamlı rehberde, Windows 11'i bilgisayarınıza sıfırdan nasıl kuracağınızı, kurulum öncesinde ve sonrasında nelere dikkat etmeniz gerektiğini adım adım açıklayacağız.
Neden Temiz Kurulum Yapmalısınız?
- Daha iyi sistem performansı ve hız.
- Virüs ve kötü amaçlı yazılımlardan tamamen arınma.
- Sistemde birikmiş gereksiz dosya ve kayıt defteri girdilerini temizleme.
- Yeni ve sorunsuz bir başlangıç yapma.
- Yükseltme kaynaklı uyumluluk sorunlarını ortadan kaldırma.
1. Kurulum Öncesi Hazırlıklar: En Kritik Adım!
Temiz kurulum yapmadan önce yapmanız gereken bazı hayati hazırlıklar vardır. Bu adımları atlamak, veri kaybına veya gereksiz zaman kaybına yol açabilir.
a. Verilerinizi Yedekleyin:
Bu, en önemli adımdır. Bilgisayarınızdaki tüm kişisel dosyalarınız (belgeler, fotoğraflar, videolar, müzikler, indirmeler vb.), program ayarları ve tarayıcı yer imleri gibi önemli veriler silinecektir. Bu nedenle, bunları harici bir diske, USB belleğe veya bulut depolama hizmetlerine (OneDrive, Google Drive, Dropbox vb.) yedeklediğinizden emin olun.
Önemli Not: Lisanslı programlarınızın ürün anahtarlarını veya aktivasyon bilgilerini de not almayı unutmayın. Örneğin, Microsoft Office, Photoshop gibi yazılımların anahtarları kurulum sonrası tekrar gerekecektir.
b. Windows 11 Sistem Gereksinimlerini Kontrol Edin:
Windows 11, bazı özel donanım gereksinimlerine sahiptir:
- İşlemci: 1 gigahertz (GHz) veya daha hızlı, 2 veya daha fazla çekirdekli, 64 bit uyumlu işlemci.
- RAM: 4 gigabayt (GB) veya üzeri.
- Depolama: 64 GB veya üzeri boş alan.
- Sistem Yazılımı: UEFI, Güvenli Önyükleme özellikli.
- TPM: Güvenilir Platform Modülü (TPM) sürüm 2.0.
- Ekran Kartı: DirectX 12 uyumlu veya üzeri WDDM 2.0 sürücüsü ile.
- Ekran: 720p çözünürlükten büyük, 8 bit renk kanalı.
- İnternet Bağlantısı ve Microsoft Hesabı: Windows 11 Home sürümü için kurulum sırasında internet bağlantısı ve Microsoft hesabı gereklidir.
Bilgisayarınızın TPM 2.0 ve Secure Boot (Güvenli Önyükleme) uyumluluğunu kontrol etmek için 'Çalıştır' (Win + R) kutusuna `tpm.msc` yazıp enter tuşuna basabilirsiniz. Ayrıca, 'Sistem Bilgileri' (msinfo32) uygulamasından da Secure Boot durumunu kontrol edebilirsiniz.
c. Gerekli Sürücüleri İndirin:
Özellikle ağ kartınızın (Ethernet veya Wi-Fi) sürücüsü, kurulum sonrası internete bağlanmanız için kritik olabilir. Anakartınızın, ekran kartınızın ve diğer çevre birimlerinizin (yazıcı vb.) Windows 11 uyumlu en güncel sürücülerini bilgisayar üreticinizin veya donanım üreticinizin web sitesinden indirip bir USB belleğe kopyalayın. Kurulum sonrası internet bağlantınız olmayabilir, bu nedenle sürücüleri önceden indirmek sizi büyük bir dertten kurtarır.
d. Windows 11 Kurulum Medyası Oluşturun:
Windows 11'i kurmak için en az 8GB'lık bir USB belleğe ihtiyacınız olacak. Microsoft'un resmi Windows 11 Medya Oluşturma Aracını kullanarak kolayca önyüklenebilir bir USB bellek hazırlayabilirsiniz. Alternatif olarak, ISO dosyasını indirip Rufus gibi üçüncü parti bir araçla da USB belleğe yazdırabilirsiniz.
2. BIOS/UEFI Ayarları:
Bilgisayarınızı USB bellekten başlatabilmek için BIOS veya UEFI ayarlarından önyükleme sırasını değiştirmeniz gerekmektedir. Bilgisayarınızı yeniden başlatırken genellikle F2, F10, F12, Del veya Esc tuşlarından birine art arda basarak BIOS/UEFI ayarlarına girebilirsiniz. Buradan 'Boot Options' veya 'Boot Priority' sekmesine giderek USB belleğinizi ilk önyükleme aygıtı olarak ayarlayın. Ayrıca, 'Secure Boot'un etkin, 'TPM 2.0'ın açık olduğundan emin olun.
3. Windows 11 Temiz Kurulum Adımları:
Artık her şey hazır! USB belleği bilgisayarınıza takın ve bilgisayarınızı yeniden başlatın.
- Bilgisayarınız USB'den önyüklendiğinde, karşınıza Windows Kurulum ekranı gelecektir. Dil, saat ve klavye ayarlarınızı seçip 'İleri'ye tıklayın.
- Sonraki ekranda 'Şimdi Yükle' butonuna tıklayın.
- Ürün anahtarı ekranı geldiğinde, bir ürün anahtarınız varsa girebilirsiniz. Yoksa veya dijital lisansınız varsa, 'Ürün anahtarım yok' seçeneğine tıklayarak devam edebilirsiniz. Windows 11 kurulduktan sonra internete bağlandığınızda dijital lisansınız otomatik olarak etkinleşecektir.
- Kurmak istediğiniz Windows 11 sürümünü seçin (Home, Pro vb.) ve 'İleri'ye tıklayın.
- Lisans koşullarını kabul edin ve 'İleri'ye tıklayın.
- Kurulum türü seçimi ekranında, 'Özel: Yalnızca Windows'u yükle (Gelişmiş)' seçeneğini seçin. Bu adım çok önemlidir, yanlış seçenek veri kaybına neden olabilir.
- Disk bölümlendirme ekranı karşınıza gelecektir. Burada mevcut tüm bölümleri (Sistem Ayrıldı, Kurtarma, Ana Bölüm C: vb.) tek tek seçip 'Sil' butonuna tıklayın. Tüm disk alanının 'Ayrılmamış Alan' olarak görünmesini sağlayın. Daha sonra 'Yeni' butonuna tıklayarak yeni bir bölüm oluşturabilir veya doğrudan 'İleri'ye tıklayarak Windows'un gerekli bölümleri otomatik oluşturmasını sağlayabilirsiniz. Genellikle ikincisi tercih edilir.
Yukarıdaki kod sadece disk yönetimi konusunda ileri düzey kullanıcılar içindir. Yanlış disk seçimi tüm verilerinizi silebilir!Kod:diskpart list disk select disk 0 (kurulum yapacağınız diski seçin) clean (diskteki her şeyi siler!) create partition primary format fs=ntfs quick assign exit - Windows, kurulum dosyalarını kopyalamaya ve yüklemeye başlayacaktır. Bu işlem bilgisayarınızın hızına bağlı olarak biraz zaman alabilir. Bilgisayarınız bu süreçte birkaç kez yeniden başlayabilir.
- Kurulum tamamlandığında, Windows 11 ilk kullanım ayarları ekranı gelecektir. Bölge seçimi, klavye düzeni, internet bağlantısı (varsa), Microsoft hesabı ile oturum açma veya yerel hesap oluşturma, gizlilik ayarları gibi adımları kendi tercihlerinize göre yapılandırın.
4. Kurulum Sonrası Yapılması Gerekenler:
Windows 11'iniz artık çalışır durumda! Ancak, tam performansa ulaşmak ve bilgisayarınızı kullanıma hazır hale getirmek için birkaç adım daha var.
- İndirdiğiniz Sürücüleri Yükleyin: Özellikle anakart (chipset), ekran kartı ve ağ kartı sürücülerini öncelikle yükleyin. İnternet bağlantınız sağlandıktan sonra diğer aygıtların sürücülerini de güncelleyebilirsiniz. Aygıt Yöneticisi'ni kontrol ederek eksik veya sorunlu sürücüleri tespit edebilirsiniz.
- Windows Update'i Çalıştırın: Ayarlar > Windows Update yolunu izleyerek tüm güncellemeleri kontrol edin ve yükleyin. Bu, güvenlik yamalarını ve yeni özellikleri almanızı sağlayacaktır.
- Microsoft Store Uygulamalarını Güncelleyin: Microsoft Store'u açın ve 'Kitaplık' bölümünden tüm uygulamaları güncelleyin.
- Gereksiz Uygulamaları Kaldırın: Windows ile ön yüklü gelen veya kullanmayacağınız uygulamaları Ayarlar > Uygulamalar > Yüklü uygulamalar bölümünden kaldırarak disk alanından tasarruf edin ve sistemi hafifletin.
- Temel Yazılımları Yükleyin: İnternet tarayıcısı, ofis programları, medya oynatıcılar, antivirüs yazılımı gibi günlük hayatta kullandığınız programları tekrar yükleyin.
- Yedeklediğiniz Verileri Geri Yükleyin: Son olarak, kurulum öncesi yedeklediğiniz kişisel dosyalarınızı bilgisayarınıza geri kopyalayın.
Sık Sorulan Sorular ve İpuçları:
TPM 2.0 veya Secure Boot Hatası Alıyorum:
BIOS/UEFI ayarlarına tekrar girerek TPM ve Secure Boot ayarlarının doğru şekilde yapılandırıldığından emin olun. Bazı anakartlarda 'Intel Platform Trust Technology (PTT)' veya 'AMD fTPM' olarak adlandırılabilir. Bu ayarları etkinleştirdikten sonra kaydedip çıkın.
Disk Kurulum Ekranında Görünmüyor:
Bu genellikle depolama sürücüsü (NVMe, RAID) sürücüsünün eksikliğinden kaynaklanır. Kurulum medyasına sürücüleri entegre etmeniz veya kurulum ekranında 'Sürücü Yükle' seçeneğini kullanarak önceden indirdiğiniz sürücüleri yüklemeniz gerekebilir.
Kurulum Uzun Sürüyor:
SSD yerine HDD kullanıyorsanız veya USB bellek hızınız düşükse kurulum daha uzun sürebilir. Ortalama bir kurulum 15-45 dakika arasında değişir.
Windows Etkinleşmiyor:
Eğer dijital bir lisansınız varsa, internete bağlandığınızda otomatik olarak etkinleşecektir. Eğer etkinleşmezse, Ayarlar > Sistem > Etkinleştirme bölümünden sorun gidericiyi çalıştırabilirsiniz. Dijital lisansınız Microsoft hesabınıza bağlıysa, aynı hesapla oturum açtığınızdan emin olun.
Bu detaylı rehber ile Windows 11 temiz kurulumunu sorunsuz bir şekilde gerçekleştirebilir, bilgisayarınızı en verimli haliyle kullanmaya başlayabilirsiniz. Unutmayın, her adımda dikkatli olmak ve yedeklemeleri asla atlamamak başarının anahtarıdır!
