ListBox, geniş veri setleri için idealdir, çünkü tüm seçenekleri aynı anda gösterir ve kullanıcının göz atmasını kolaylaştırır. Özellikle kullanıcının birçok seçenek arasından birden fazlasını seçmesi gerektiği durumlarda tercih edilir.

Genişletmek için tıkla ...

• Items: Bu koleksiyon, ListBox'ta görüntülenecek öğeleri tutar. Her öğe genellikle bir metin dizesi veya bir nesne olabilir. Nesne eklendiğinde, varsayılan olarak `ToString()` metodu kullanılarak görüntülenecektir.
  
  Kod:

  // Tekil öğe ekleme
  listBox1.Items.Add("Elma");
  listBox1.Items.Add("Armut");
  listBox1.Items.Add("Çilek");
  
  // Birden fazla öğeyi aynı anda ekleme (örneğin bir dizi veya List<string>)
  string[] sebzeler = { "Domates", "Salatalık", "Biber" };
  listBox1.Items.AddRange(sebzeler);
  
  // Bir öğeyi kaldırma
  listBox1.Items.Remove("Elma");
  
  // Belirli bir indeksteki öğeyi kaldırma
  if (listBox1.Items.Count > 0)
  {
      listBox1.Items.RemoveAt(0); // İlk öğeyi kaldır
  }
  
  // Tüm öğeleri temizleme
  listBox1.Items.Clear();

• SelectedIndex: Seçilen öğenin sıfır tabanlı indeksini döndürür veya ayarlar. Hiçbir öğe seçilmemişse değeri -1 olur. Çoklu seçim modunda, bu sadece ilk seçilen öğenin indeksini verir.
  
  Kod:

  // İlk seçili öğenin metnini alma
  if (listBox1.SelectedIndex != -1)
  {
      string selectedItemText = listBox1.SelectedItem.ToString();
      // Veya: string selectedItemText = listBox1.Items[listBox1.SelectedIndex].ToString();
      MessageBox.Show("Seçilen öğe (index): " + selectedItemText);
  }

• SelectedItem: Seçilen öğenin kendisini döndürür. Bu, doğrudan eklenecek nesneye (örneğin bir `Product` nesnesi) erişim sağlar.
• SelectedItems: MultiSimple veya MultiExtended gibi çoklu seçim destekleyen ListBox'lar için seçili tüm öğeleri içeren bir koleksiyon döndürür. Bu koleksiyon üzerinde döngü yaparak tüm seçili öğelere erişilebilir.
  
  Kod:

  // Çoklu seçimi ListBox'tan okuma
  if (listBox1.SelectionMode != SelectionMode.One)
  {
      string secilenler = "";
      foreach (var item in listBox1.SelectedItems)
      {
          secilenler += item.ToString() + ", ";
      }
      if (!string.IsNullOrEmpty(secilenler))
      {
          MessageBox.Show("Seçilen Öğeler: " + secilenler.TrimEnd(',', ' '));
      }
  }

• SelectionMode: Bu özellik, ListBox'ın tekli seçim (One), basit çoklu seçim (MultiSimple - tıklamayla seçim, Ctrl/Shift olmadan), genişletilmiş çoklu seçim (MultiExtended - Ctrl ve Shift ile seçim) veya hiç seçim (None) yapıp yapamayacağını belirler.
  
  Kod:

  // Tekli seçim modu
  listBox1.SelectionMode = SelectionMode.One;
  
  // Basit çoklu seçim modu (her tıklamada toggle)
  listBox1.SelectionMode = SelectionMode.MultiSimple;
  
  // Genişletilmiş çoklu seçim modu (Ctrl/Shift ile)
  listBox1.SelectionMode = SelectionMode.MultiExtended;

private void listBox1_SelectedIndexChanged(object sender, EventArgs e)
{
    if (listBox1.SelectedItem != null)
    {
        MessageBox.Show("Seçilen Meyve: " + listBox1.SelectedItem.ToString());
        // Seçilen öğenin indeksini de kullanabilirsiniz:
        // int secilenIndex = listBox1.SelectedIndex;
    }
    else
    {
        MessageBox.Show("Hiçbir öğe seçili değil.");
    }
}

• DataSource: ListBox'ın verilerini alacağı nesneyi (örneğin, `List<T>`, `DataTable`, `DataSet`, `BindingSource`) belirtir. Bu özellik, genellikle bir koleksiyon nesnesi alır.
• DisplayMember: ListBox'ta görüntülenecek veri kaynağındaki özelliğin adını belirtir (kullanıcıya gösterilen değer). Bu, nesnenin okunabilir bir özelliğini işaret etmelidir.
• ValueMember: Seçilen öğenin arka planda tutulacak değerini (genellikle ID gibi benzersiz bir anahtar) belirtir. Bu değer, kullanıcının gördüğü metinden farklı olarak, programatik işlemlerde kullanılacak gerçek veriyi temsil eder.

public class Product
{
    public int Id { get; set; }
    public string Name { get; set; }
    public decimal Price { get; set; }
    public string Category { get; set; }

    public override string ToString()
    {
        // DisplayMember kullanılmadığında veya gelişmiş senaryolarda görünen metni özelleştirmek için.
        return $"{Name} ({Price:C})";
    }
}

// ... bir Form veya UserControl içinde ...
private void Form1_Load(object sender, EventArgs e)
{
    List<Product> products = new List<Product>
    {
        new Product { Id = 1, Name = "Laptop", Price = 12000m, Category = "Elektronik" },
        new Product { Id = 2, Name = "Mouse", Price = 150m, Category = "Elektronik" },
        new Product { Id = 3, Name = "Keyboard", Price = 400m, Category = "Elektronik" },
        new Product { Id = 4, Name = "Monitor", Price = 2500m, Category = "Elektronik" },
        new Product { Id = 5, Name = "Defter", Price = 30m, Category = "Kırtasiye" }
    };

    listBox1.DataSource = products;
    listBox1.DisplayMember = "Name"; // Kullanıcıya ürün adını göster
    listBox1.ValueMember = "Id";     // Arka planda ürün ID'sini tut
}

private void btnGetSelectedProduct_Click(object sender, EventArgs e)
{
    if (listBox1.SelectedItem != null)
    {
        Product selectedProduct = listBox1.SelectedItem as Product;
        // Veya ValueMember kullanarak sadece değeri almak için:
        // int selectedId = (int)listBox1.SelectedValue;
        MessageBox.Show($"Seçilen Ürün ID: {selectedProduct.Id}, Adı: {selectedProduct.Name}, Fiyatı: {selectedProduct.Price:C}");
    }
    else
    {
        MessageBox.Show("Lütfen bir ürün seçin.");
    }
}

ComboBox, sınırlı sayıda seçeneğin olduğu ve ekranda daha az yer kaplaması gereken durumlar için idealdir. Ayrıca, kullanıcının listede olmayan bir değer girmesine izin verme esnekliği sunar.

Genişletmek için tıkla ...

• Items: ComboBox'ın açılır listesinde görüntülenecek öğeleri tutar. Tıpkı ListBox'ta olduğu gibi, tekil öğe ekleyebilir, aralık ekleyebilir, kaldırabilir veya temizleyebilirsiniz.
  
  Kod:

  // Tekil öğe ekleme
  comboBox1.Items.Add("Ankara");
  comboBox1.Items.Add("İstanbul");
  comboBox1.Items.Add("İzmir");
  
  // Tüm öğeleri temizleme
  comboBox1.Items.Clear();

• SelectedIndex: Seçilen öğenin sıfır tabanlı indeksini döndürür veya ayarlar. Seçim yapılmamışsa -1 döndürür.
• SelectedItem: Seçilen öğenin kendisini döndürür. Bu, veri bağlamada veya basit öğe listelerinde oldukça kullanışlıdır.
• Text: Metin kutusu kısmında görüntülenen değeri döndürür veya ayarlar. Kullanıcının manuel olarak girdiği değeri de buradan alabilirsiniz. `DropDownStyle`'a göre davranışı değişebilir.
  
  Kod:

  // Seçilen veya yazılan metni alma
  string currentText = comboBox1.Text;
  MessageBox.Show("ComboBox Metni: " + currentText);

• DropDownStyle: ComboBox'ın davranışını belirler ve üç farklı modda çalışabilir:
  • DropDown: (Varsayılan) Kullanıcı hem listeden bir öğe seçebilir hem de metin kutusuna kendi değerini yazabilir. Listeyi açmak için sağ tarafta bir ok düğmesi bulunur. Bu mod, esneklik sağlar.
  • DropDownList: Kullanıcı sadece listeden seçim yapabilir, manuel olarak metin giremez. Metin kutusu kısmı sadece seçilen öğeyi görüntüler ve düzenlenemez. Listeyi açmak için bir ok düğmesi bulunur. Bu mod, veri bütünlüğünü korumak için idealdir.
  • Simple: Açılır liste her zaman görünür durumdadır (açılır değil) ve kullanıcı metin kutusuna yazabilir. Bu mod, ListBox ve Textbox'ın birleşimi gibidir ancak daha az kullanılır çünkü ekran alanı tüketimi ListBox'a benzer ve açılır özelliği kaybeder.
  Kod:

  // Sadece listeden seçim yapılabilen ComboBox
  comboBox1.DropDownStyle = ComboBoxStyle.DropDownList;
  
  // Kullanıcının hem seçip hem de yazabileceği ComboBox
  comboBox1.DropDownStyle = ComboBoxStyle.DropDown;

private void comboBox1_SelectedIndexChanged(object sender, EventArgs e)
{
    if (comboBox1.SelectedItem != null)
    {
        MessageBox.Show("Seçilen Şehir: " + comboBox1.SelectedItem.ToString());
    }
}

private void comboBox1_TextChanged(object sender, EventArgs e)
{
    // Bu olay, kullanıcının metin kutusuna yazı yazmasıyla veya programatik olarak
    // ComboBox'ın Text özelliğinin değişmesiyle tetiklenir.
    // Sadece DropDown veya Simple stilinde manuel giriş için anlamlıdır.
    // MessageBox.Show("ComboBox Metni Değişti: " + comboBox1.Text);
}

// ... Product sınıfı tanımı aynı şekilde kullanılabilir ...

List<Product> products = new List<Product>
{
    new Product { Id = 101, Name = "Akıllı Telefon", Price = 8000m },
    new Product { Id = 102, Name = "Tablet", Price = 3500m },
    new Product { Id = 103, Name = "Akıllı Saat", Price = 1200m }
};

comboBox1.DataSource = products;
comboBox1.DisplayMember = "Name"; // Kullanıcıya ürün adını göster
comboBox1.ValueMember = "Id";     // Arka planda ürün ID'sini tut

// Seçilen ürünün ID'sini veya tam nesnesini alma
if (comboBox1.SelectedItem != null)
{
    Product selectedProduct = comboBox1.SelectedItem as Product;
    // Veya ValueMember kullanarak sadece değeri almak için:
    // int selectedId = (int)comboBox1.SelectedValue;
    MessageBox.Show($"Seçilen Ürün ID: {comboBox1.SelectedValue}, Adı: {comboBox1.Text}");
}

• Görünürlük:
  • ListBox: Tüm öğeler her zaman görünürdür (liste çok uzunsa kaydırma çubukları olabilir). Bu, kullanıcının mevcut tüm seçenekleri bir bakışta görmesini sağlar.
  • ComboBox: Öğeler genellikle açılır bir listede gizlidir ve sadece kontrol etkinleştirildiğinde (ok düğmesine basıldığında) görünür hale gelir. Bu, ekran üzerinde yerden tasarruf sağlar.
• Yer Kaplama:
  • ListBox: Daha fazla ekran alanı kaplar çünkü tüm öğeleri göstermelidir. Bu, arayüz tasarımında dikkate alınması gereken bir faktördür.
  • ComboBox: Ekran üzerinde daha az yer kaplar çünkü açılır listesi varsayılan olarak gizlidir. Bu, özellikle dar alanlarda veya çok sayıda form elemanının bulunduğu arayüzlerde avantajlıdır.
• Çoklu Seçim:
  • ListBox: Birden fazla öğe seçimi için doğal destek sunar (MultiSimple veya MultiExtended modları). Kullanıcıların aynı anda birden fazla seçeneği işaretlemesi gerektiği durumlarda idealdir.
  • ComboBox: Genellikle tekli seçim içindir. Çoklu seçim için karmaşık özel çözümler gerektirebilir veya hiç desteklemez. Varsayılan davranış, tek bir seçime odaklanmaktır.
• Kullanıcı Girişi:
  • ListBox: Kullanıcıların listeye yeni değerler girmesine izin vermez (sadece mevcut öğelerden seçim yapabilir). Bu, listenin sabit ve önceden tanımlanmış olduğu durumlarda veri bütünlüğünü garantiler.
  • ComboBox: DropDown stilinde kullanıcının kendi değerini yazmasına izin verir. Bu, kullanıcının listede olmayan bir öğeyi girebilmesini veya var olan bir öğeyi filtrelemek için yazmaya başlamasını sağlar.
• Performans:
  • Çok büyük veri kümeleri (binlerce veya on binlerce öğe) için, ListBox tüm öğeleri oluşturmak zorunda kalacağı için performansta düşüş yaşayabilir. ComboBox ise sadece görüntülenecek kadarını tutar ve bu da daha iyi performans sağlayabilir. Ancak modern UI çerçeveleri (WPF, UWP) ve sanallaştırma teknikleri ile bu durum daha az problematik hale gelmiştir. Windows Forms için ise `SuspendLayout()`/`ResumeLayout()` kullanmak önemlidir.

• ListBox Kullanım Durumları:
  • Kullanıcının aynı anda tüm seçenekleri görmesi gerektiğinde (örneğin, bir ayar listesi, izinler, seçilebilir rapor kriterleri). Bu, kullanıcının genel seçenek setini hızlıca kavramasını sağlar.
  • Kullanıcının birden fazla seçim yapması gerektiğinde (örneğin, ilgi alanları, birden fazla dosya seçimi, yetkilendirme listeleri). ListBox bu senaryolar için özel olarak tasarlanmıştır.
  • Seçenek sayısının nispeten küçük olduğu veya ekran alanının yeterli olduğu durumlarda (genellikle 5 ila 15 öğe arası idealdir, daha fazlası için kaydırma çubuğu devreye girer). Çok uzun listelerde görsel karmaşa yaratabilir.
  • Kullanıcının sadece mevcut seçeneklerden birini seçmesi gerektiği ve yeni bir değer girmesine gerek olmadığı durumlarda. Listelenen öğelerin dışına çıkılamayan durumlarda veri doğruluğunu sağlar.
• ComboBox Kullanım Durumları:
  • Seçenek sayısının çok fazla olduğu ve tümünü aynı anda göstermenin ekranı dolduracağı durumlarda (örneğin, tüm ülkelerin listesi, çok sayıda departman, büyük ürün katalogları). Yer tasarrufu sağlar.
  • Ekran üzerinde yerden tasarruf etmek gerektiğinde. Özellikle formlarda veya panellerde sınırlı alan varsa tercih edilir.
  • Kullanıcının bir seçenek listesinden seçim yapması veya kendi değerini girmesi gerekebilecek durumlarda (örneğin, bir şehir listesi veya yeni bir şehir girme, bir etiket seçimi veya yeni bir etiket ekleme). Bu genellikle DropDown stilidir.
  • Kullanıcının sadece tek bir seçim yapması gerektiğinde. Tekil seçim ComboBox'ın birincil işlevidir.
  • Otomatik Tamamlama (AutoComplete) özelliği gibi gelişmiş işlevsellik istendiğinde (ComboBox bunu yerleşik olarak destekler), özellikle büyük listelerde arama kolaylığı sağlar.

• ListBox Senaryoları:
  • Bir kullanıcının birden fazla dil veya ilgi alanı seçebileceği bir ayarlar ekranı.
  • Bir sipariş formunda birden fazla ürün eklenebilecek bir ürün listesi (sepete ekleme öncesi).
  • Bir dosya gezgininde birden fazla dosya veya klasör seçimi (kopyalama, silme işlemleri için).
  • Bir e-posta uygulamasında birden fazla alıcı seçimi (Cc, Bcc).
• ComboBox Senaryoları:
  • Bir ülkenin, şehrin veya eyaletin seçildiği adres formları.
  • Bir kategori seçimi veya filtreleme işlemi (örneğin, e-ticaret sitelerinde ürün kategorileri).
  • Bir kayıtta mevcut kullanıcı adlarından seçim yapma veya yeni bir kullanıcı adı girme (kullanıcı kayıt formları).
  • Bir arama kutusunda daha önce girilen terimlerin önerilmesi.

• AutoCompleteMode: Otomatik tamamlama davranışını belirler. Örneğin:
  • Suggest: Açılır listede metin kutusuna yazılan metne uyan öğeleri öneri olarak gösterir.
  • Append: Metin kutusuna en uygun öneriyi otomatik olarak ekler ve kullanıcı Tab tuşu ile bunu tamamlayabilir.
  • SuggestAppend: Hem önerileri gösterir hem de metin kutusuna öneriyi ekler. En yaygın ve kullanıcı dostu moddur.
• AutoCompleteSource: Otomatik tamamlama için kullanılacak kaynağı belirtir. Bu, ComboBox'ın hangi veriye göre otomatik tamamlama yapacağını söyler.
  • ListItems: ComboBox'ın kendi `Items` koleksiyonundaki öğeler kullanılır.
  • FileSystemDirectories: Dosya sistemi dizin adları.
  • FileSystem: Dosya sistemi dosya ve dizin adları.
  • HistoryList: Tarayıcı geçmişi gibi önceden girilmiş değerler.
  • AllUrl: Tüm URL'ler (genellikle web tabanlı uygulamalarda kullanılır).
  • CustomSource: Kendi özel string koleksiyonunuzu (StringCollection) belirleyebilirsiniz. Bu, veri kaynağına bağlı olmayan, sabit ama büyük listeler için kullanışlıdır.

// ComboBox'a otomatik tamamlama özelliğini ekleme
comboBox1.AutoCompleteMode = AutoCompleteMode.SuggestAppend;
comboBox1.AutoCompleteSource = AutoCompleteSource.ListItems; // Kendi öğelerini kaynak olarak kullan

// Eğer özel bir liste kullanılacaksa:
// System.Collections.Specialized.StringCollection customSource = new System.Collections.Specialized.StringCollection();
// customSource.Add("Ankara");
// customSource.Add("Antalya");
// customSource.Add("İstanbul");
// comboBox1.AutoCompleteCustomSource = customSource;
// comboBox1.AutoCompleteSource = AutoCompleteSource.CustomSource;

• SuspendLayout() ve ResumeLayout(): Birden fazla öğe eklerken veya çıkarırken kontrolün yeniden çizimini askıya almak için bu yöntemleri kullanın. Bu, her öğe eklendiğinde veya çıkarıldığında kontrolün kendisini yeniden çizme maliyetini azaltır ve toplu işlemlerin daha hızlı tamamlanmasını sağlar.
  
  Kod:

  listBox1.SuspendLayout(); // Çizimi askıya al
  for (int i = 0; i < 10000; i++)
  {
      listBox1.Items.Add("Öğe " + i);
  }
  listBox1.ResumeLayout(true); // Çizimi devam ettir ve hemen güncelle

• Veri Sanallaştırma: Özellikle WPF, UWP gibi daha modern UI teknolojilerinde, "UI Sanallaştırma" veya "Veri Sanallaştırma" kavramları devreye girer. Bu, kontrolün sadece o anda görünür olan öğeleri yüklemesini ve oluşturmasını sağlar, tüm listeyi belleğe yükleyip oluşturmasını değil. Windows Forms'ta bu tür yerleşik bir sanallaştırma yoktur ancak özel kontroller veya DataGridView gibi daha gelişmiş bileşenler, büyük veri setleriyle daha verimli çalışabilir.
• Arka Plan İşlemleri: Çok büyük veri kümelerini veritabanından veya ağdan çekerken, bu işlemleri kullanıcı arayüzünü kilitlememek için ayrı bir iş parçacığında (BackgroundWorker sınıfı veya C# 5.0 ve sonrası için async/await anahtar kelimeleri ile) yapmak önemlidir. Veri yüklendikten sonra, UI iş parçacığında (örneğin `Invoke` metodu veya `Task.Run` sonrası `ConfigureAwait(false)` ile UI thread'e dönerek) kontrole bağlanmalıdır. Bu, uygulamanızın duyarlı kalmasını sağlar.

• Microsoft Docs: ListBox Sınıfı
• Microsoft Docs: ComboBox Sınıfı