• Enjeksiyon Zafiyetleri (Injection Flaws): Özellikle SQL Enjeksiyonu ve Komut Enjeksiyonu bu kategoriye girer. Saldırganlar, kullanıcı girdileri aracılığıyla uygulamanın sorgu veya komut yapısını manipüle etmeye çalışır. Örneğin, bir web uygulamasındaki giriş formuna kötü niyetli SQL kodu enjekte ederek veritabanı içeriğine yetkisiz erişim sağlayabilirler.
• Çapraz Site Betikleme (Cross-Site Scripting - XSS): Güvenilmeyen verinin bir web sayfasına girdi doğrulama olmadan eklenmesiyle oluşur. Saldırganlar, kullanıcıların tarayıcılarında kötü amaçlı istemci tarafı betikleri çalıştırmak için XSS zafiyetlerini kullanır. Bu sayede oturum çerezlerini çalabilir, kullanıcıları zararlı sitelere yönlendirebilir veya kimlik avı saldırıları gerçekleştirebilirler.
• Bozuk Kimlik Doğrulama ve Oturum Yönetimi (Broken Authentication and Session Management): Uygulamanın kimlik doğrulama veya oturum yönetimi işlevlerinde bulunan zafiyetlerdir. Zayıf parola politikaları, oturum sabitleme, yetersiz oturum sonlandırma gibi sorunlar bu kategoriye girer. Saldırganlar, kullanıcı hesaplarını ele geçirmek için bu zafiyetleri kullanır.
• Güvensiz Doğrudan Nesne Referansları (Insecure Direct Object References - IDOR): Uygulamanın bir nesneye (örneğin dosya, veritabanı kaydı, kullanıcı kimliği) doğrudan referansla erişim sağlaması ve bu erişimi yeterince yetkilendirmemesi durumudur. Saldırganlar, URL'deki bir kimliği veya parametreyi değiştirerek başkalarına ait verilere veya kaynaklara erişebilir.
• Güvenlik Yanlış Yapılandırmaları (Security Misconfigurations): Varsayılan parolalar, açık dizin listelemeleri, gereksiz servisler, hatalı izin ayarları gibi yanlış veya eksik yapılandırmalardan kaynaklanan zafiyetlerdir. Bu zafiyetler, kurulum veya bakım sırasında yapılan basit hatalardan doğar ancak ciddi güvenlik açıklarına yol açabilir.
• Hassas Veri İfşası (Sensitive Data Exposure): Hassas verilerin (kredi kartı bilgileri, kişisel bilgiler, şifreler) uygun şekilde şifrelenmeden veya korunmadan saklanması ya da iletilmesi durumunda ortaya çıkar. Saldırganlar bu verilere erişerek büyük çaplı veri ihlallerine neden olabilir.
• XML Harici Varlıklar (XML External Entities - XXE): Eski veya yanlış yapılandırılmış XML işlemcileri tarafından harici varlık referanslarının işlenmesiyle ortaya çıkan zafiyetlerdir. Saldırganlar bu zafiyetleri kullanarak sunucu tarafındaki dosyaları okuyabilir, dahili ağ taramaları yapabilir veya hizmet reddi saldırıları gerçekleştirebilir.
• Kullanılan Bileşenlerde Bilinen Zafiyetler (Using Components with Known Vulnerabilities): Uygulamaların, bilinen zafiyetlere sahip üçüncü taraf kütüphaneler, çerçeveler veya diğer yazılım bileşenlerini kullanmasından kaynaklanır. Güncel olmayan veya yamalanmamış bileşenler, sistemin bütünü için bir risk oluşturur.
• Yetersiz Günlük Kaydı ve İzleme (Insufficient Logging & Monitoring): Güvenlik olaylarının yeterince kaydedilmemesi veya izlenmemesi durumudur. Bu, bir saldırının tespit edilmesini, analiz edilmesini ve durdurulmasını zorlaştırır, saldırganlara sistemde daha uzun süre gizlice kalma fırsatı verir.
• Sunucu Tarafı İstek Sahtekarlığı (Server-Side Request Forgery - SSRF): Bir web uygulamasının, kötü niyetli bir şekilde, arka uç sunucusundan harici veya dahili ağdaki bir URL'ye istek göndermesine izin vermesi durumudur. Saldırganlar, bu zafiyeti kullanarak iç ağ servislerine erişebilir veya port taramaları yapabilir.

• Veri İhlalleri: En yaygın ve ciddi sonuçlardan biridir. Hassas müşteri verilerinin, finansal bilgilerin veya fikri mülkiyetin çalınması, büyük çaplı zararlara neden olabilir.
• Finansal Kayıplar: Saldırılar doğrudan para çalınmasına yol açabileceği gibi, sistemlerin onarımı, adli analiz, yasal cezalar ve itibar kaybı nedeniyle de dolaylı finansal kayıplara neden olabilir.
• İtibar Kaybı: Bir veri ihlali veya siber saldırı, şirketin halk nezdindeki imajını ciddi şekilde zedeleyebilir. Müşteri güveninin kaybı, uzun vadede iş yapış şeklini olumsuz etkileyebilir.
• Operasyonel Kesintiler: Hizmet Reddi (DoS) saldırıları veya kötü amaçlı yazılımlar (ransomware gibi), sistemlerin çalışmasını durdurabilir ve iş operasyonlarını kesintiye uğratabilir. Bu, üretkenlik kaybına ve büyük maliyetlere yol açar.
• Yasal ve Düzenleyici Cezalar: Özellikle KVKK, GDPR gibi veri koruma düzenlemelerine uyumsuzluk, yüksek para cezaları ve yasal yaptırımlarla sonuçlanabilir.

• Keşif ve Tarama: Ağ cihazları, sunucular, uygulamalar ve diğer bilgi varlıkları düzenli olarak taranarak bilinen zafiyetler tespit edilir. Otomatik zafiyet tarayıcıları ve manuel penetrasyon testleri bu aşamada kullanılır.
• Analiz ve Önceliklendirme: Tespit edilen zafiyetler, risk seviyelerine (CVSS puanı gibi), iş etkisi ve istismar edilebilirlik olasılığına göre analiz edilir ve önceliklendirilir. Tüm zafiyetler aynı aciliyete sahip değildir.
• Onarım (Remediation): Önceliklendirilen zafiyetler için uygun yamalar uygulanır, yapılandırmalar düzeltilir, kod güncellenir veya geçici çözümler (workaround) geliştirilir. Bu adım, genellikle geliştirme ve operasyon ekipleri arasında işbirliği gerektirir.
• Doğrulama: Uygulanan yamaların veya düzeltmelerin zafiyeti gerçekten kapatıp kapatmadığını doğrulamak için yeniden tarama ve testler yapılır.
• İzleme ve Raporlama: Zafiyet yönetimi sürekli bir süreçtir. Yeni zafiyetlerin ortaya çıkmasını önlemek ve mevcut durumu takip etmek için sürekli izleme ve düzenli raporlama yapılır.

• Güvenli Yazılım Geliştirme Yaşam Döngüsü (SDLC): Güvenlik, geliştirme sürecinin en başından itibaren entegre edilmelidir. Güvenli kodlama standartları, güvenlik testleri ve kod incelemeleri rutin hale getirilmelidir.
• Düzenli Yama Yönetimi: Tüm yazılımlar (işletim sistemleri, uygulamalar, kütüphaneler) en güncel güvenlik yamalarıyla güncel tutulmalıdır. Otomatik yama yönetimi sistemleri bu süreçte büyük kolaylık sağlar.
• Güvenlik Yazılımları Kullanımı: Güvenlik duvarları (Firewall), saldırı tespit ve önleme sistemleri (IDS/IPS), Web Uygulama Güvenlik Duvarları (WAF) ve SIEM (Security Information and Event Management) çözümleri gibi araçlar, saldırıları engellemeye ve izlemeye yardımcı olur.
• Eğitim ve Farkındalık: Kurum içindeki tüm çalışanlar, siber güvenlik tehditleri ve en iyi uygulamalar hakkında düzenli olarak eğitilmelidir. İnsan faktörü, birçok güvenlik ihlalinin ana nedenidir.
• Sızma Testleri (Penetration Testing): Bağımsız güvenlik uzmanları tarafından yapılan periyodik sızma testleri, sistemlerdeki zafiyetleri gerçek bir saldırganın bakış açısıyla ortaya çıkarır.
• Erişim Kontrolü ve En Az Yetki Prensibi: Kullanıcılara ve sistemlere yalnızca işlerini yapabilmeleri için gerekli olan en az yetki verilmelidir. Bu, bir hesabın ele geçirilmesi durumunda oluşabilecek zararı sınırlar.
• Veri Şifreleme: Hem beklemedeki (at rest) hem de hareket halindeki (in transit) hassas veriler güçlü şifreleme algoritmalarıyla korunmalıdır.
• Yedekleme ve Felaket Kurtarma: Olası bir saldırı veya sistem çökmesi durumunda verilerin geri yüklenebilmesini sağlamak için düzenli yedeklemeler yapılmalı ve bir felaket kurtarma planı hazır bulundurulmalıdır.
• Güvenlik Politikaları ve Prosedürleri: Net güvenlik politikaları ve prosedürleri oluşturulmalı ve tüm çalışanlar tarafından anlaşılıp uygulanması sağlanmalıdır.

// Kötü tasarlanmış bir PHP kodu örneği
$kullanici_adi = $_GET['username'];
$sorgu = "SELECT * FROM users WHERE username = '$kullanici_adi'";
$sonuc = mysqli_query($baglanti, $sorgu);
// Eğer bir saldırgan username parametresine ' OR '1'='1 --' girerse,
// sorgu şu hale gelir: SELECT * FROM users WHERE username = '' OR '1'='1' --'
// Bu, tüm kullanıcıları listeler veya yetkisiz erişim sağlar.

// Güvenli PHP kodu örneği (parametreli sorgu ile)
$kullanici_adi = $_GET['username'];
$stmt = mysqli_prepare($baglanti, "SELECT * FROM users WHERE username = ?");
mysqli_stmt_bind_param($stmt, "s", $kullanici_adi);
mysqli_stmt_execute($stmt);
$sonuc = mysqli_stmt_get_result($stmt);
// Bu yaklaşım, kullanıcı girdisini doğrudan sorguya dahil etmediği için enjeksiyon saldırılarını engeller.

"Siber güvenlikte mükemmellik bir varış noktası değil, sürekli bir yolculuktur. Zafiyetler kaçınılmazdır; önemli olan onları ne kadar hızlı tespit edip düzelttiğimiz ve sürekli öğrenerek savunma mekanizmalarımızı güçlendirmemizdir."

Genişletmek için tıkla ...