Giriş
API'ler, uygulamaların birbiriyle iletişim kurmasını sağlayan temel mekanizmalardır. Günümüzde en popüler iki API mimarisi RESTful API ve GraphQL'dir. Her ikisi de veri alışverişi için kullanılsa da, farklı felsefelere ve kullanım senaryolarına sahiptirler.
RESTful API Nedir?
REST (Representational State Transfer), 2000 yılında Roy Fielding tarafından tanımlanmış bir mimari stildir. Durumsuzluk, istemci-sunucu ayrımı, önbelleklenebilirlik gibi ilkeleri vardır. Kaynak tabanlı çalışır ve HTTP metotlarını (GET, POST, PUT, DELETE) kullanarak kaynaklar üzerinde işlem yapar.
Örnek: `GET /users`, `POST /users`, `GET /users/{id}`
GraphQL Nedir?
GraphQL, Facebook tarafından 2012'de geliştirilen ve 2015'te açık kaynak olarak yayınlanan bir sorgu dilidir. İstemcilerin ihtiyaç duyduğu veriyi tam olarak talep etmelerine olanak tanır. Genellikle tek bir uç noktaya (endpoint) sahiptir ve istemci, istediği veriyi içeren bir sorgu gönderir.
Örnek:
Temel Farklar
Hangisi Ne Zaman Kullanılmalı?
Sonuç
Hem RESTful API hem de GraphQL, güçlü API mimarileridir. Seçim, projenin özel gereksinimlerine, veri karmaşıklığına, ekip tecrübesine ve performans hedeflerine bağlıdır. Her ikisinin de avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır.
Daha fazla bilgi için: RESTful API (Wikipedia), GraphQL Resmi Sitesi
API'ler, uygulamaların birbiriyle iletişim kurmasını sağlayan temel mekanizmalardır. Günümüzde en popüler iki API mimarisi RESTful API ve GraphQL'dir. Her ikisi de veri alışverişi için kullanılsa da, farklı felsefelere ve kullanım senaryolarına sahiptirler.
RESTful API Nedir?
REST (Representational State Transfer), 2000 yılında Roy Fielding tarafından tanımlanmış bir mimari stildir. Durumsuzluk, istemci-sunucu ayrımı, önbelleklenebilirlik gibi ilkeleri vardır. Kaynak tabanlı çalışır ve HTTP metotlarını (GET, POST, PUT, DELETE) kullanarak kaynaklar üzerinde işlem yapar.
Örnek: `GET /users`, `POST /users`, `GET /users/{id}`
GraphQL Nedir?
GraphQL, Facebook tarafından 2012'de geliştirilen ve 2015'te açık kaynak olarak yayınlanan bir sorgu dilidir. İstemcilerin ihtiyaç duyduğu veriyi tam olarak talep etmelerine olanak tanır. Genellikle tek bir uç noktaya (endpoint) sahiptir ve istemci, istediği veriyi içeren bir sorgu gönderir.
Örnek:
Kod:
query {
user(id: "123") {
name
email
posts {
title
}
}
}Temel Farklar
- Veri Çekme Yaklaşımı:
REST: Her kaynak için ayrı bir uç nokta gereklidir. İstemci, genellikle sabit bir veri yapısı alır. Çok sayıda kaynak gerekiyorsa birden fazla istek yapılması gerekebilir (over-fetching veya under-fetching riski).
GraphQL: Tek bir uç nokta üzerinden istenilen tüm veriler çekilebilir. İstemci, tam olarak ihtiyacı olan alanları belirterek veri alabilir, bu da over-fetching ve under-fetching sorunlarını çözer. - Geliştirme Esnekliği:
REST: API'nin sunucu tarafında yapılan değişiklikler istemci tarafını etkileyebilir. Yeni alanlar eklemek veya mevcutları değiştirmek versiyonlama sorunlarına yol açabilir (örn. `/v2/users`).
GraphQL: İstemciler kendi veri ihtiyaçlarını dinamik olarak belirleyebildiği için sunucu tarafında yapılan değişiklikler (yeni alanlar eklenmesi) genellikle mevcut istemcileri etkilemez. - Ağ İstekleri:
REST: Çoğu zaman bir kaynaktan ilgili diğer kaynakları almak için birden fazla HTTP isteği yapmak gerekir.
GraphQL: Genellikle tek bir istekte birden fazla ilgili kaynağın verisi alınabilir, bu da ağ performansını artırabilir, özellikle mobil uygulamalar için avantajlıdır. - Önbellekleme:
REST: HTTP önbellekleme mekanizmalarını (ETag, Last-Modified) doğrudan kullanabilir.
GraphQL: Tek bir uç nokta olduğu için standart HTTP önbellekleme daha zordur; istemci tarafında özel önbellekleme stratejileri (örn. Apollo Client cache) gerektirebilir.
Hangisi Ne Zaman Kullanılmalı?
- RESTful API: Basit CRUD (Create, Read, Update, Delete) işlemleri için, kaynakların iyi tanımlandığı ve değişimin az olduğu durumlarda, HTTP önbelleklemesinden tam olarak faydalanmak istendiğinde ve daha az karmaşık projelerde tercih edilebilir.
- GraphQL: Karmaşık ve iç içe geçmiş veri yapılarına sahip uygulamalarda, istemcilerin veri ihtiyaçlarının sık değiştiği durumlarda, mobil uygulamalarda ağ trafiğini optimize etmek istendiğinde, birden fazla kaynaktan veri çekmenin tek bir istekte yapılması gerektiğinde tercih edilebilir.
Sonuç
Hem RESTful API hem de GraphQL, güçlü API mimarileridir. Seçim, projenin özel gereksinimlerine, veri karmaşıklığına, ekip tecrübesine ve performans hedeflerine bağlıdır. Her ikisinin de avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır.
Daha fazla bilgi için: RESTful API (Wikipedia), GraphQL Resmi Sitesi
