• Çekirdek Sayısı (Cores): Bir işlemcinin aynı anda ne kadar iş yapabildiğini gösterir. Eskiden oyunlar genellikle tek veya çift çekirdekten faydalanırken, günümüz oyunları 4, 6, hatta 8 çekirdekten bile faydalanabilmektedir. Özellikle çoklu görevler (oyun oynarken yayın yapmak, arka planda Discord veya tarayıcı açık tutmak) için daha fazla çekirdek önemlidir. Genel bir kural olarak, günümüz oyunları için 6 çekirdekli bir işlemci iyi bir başlangıç noktasıdır.
• İş Parçacığı Sayısı (Threads): Hyper-Threading (Intel) veya SMT (AMD) teknolojileri sayesinde, fiziksel bir çekirdek birden fazla iş parçacığını işleyebilir. Bu, çekirdek sayısını sanal olarak ikiye katlar ve çoklu görev performansı ile bazı oyunlardaki kare hızlarını artırabilir. Örneğin, 6 çekirdekli bir işlemci 12 iş parçacığına sahip olabilir.
• Saat Hızı (Clock Speed): İşlemcinin saniyede ne kadar işlem yapabildiğini gösteren GHz cinsinden bir değerdir. Temel saat hızı ve turbo/boost saat hızı bulunur. Oyunlar genellikle yüksek tek çekirdek performansını sever, bu nedenle yüksek turbo saat hızlarına sahip işlemciler avantajlı olabilir.
• Önbellek (Cache): İşlemcinin hızlı erişim için veri depoladığı küçük ve çok hızlı bellek alanlarıdır (L1, L2, L3). Daha büyük önbellek, işlemcinin daha sık kullandığı verilere daha hızlı erişmesini sağlayarak performansı artırabilir. Özellikle L3 önbellek, oyun performansı üzerinde belirgin bir etkiye sahiptir.
• Mimari (Architecture): İşlemcinin tasarımını ve verileri nasıl işlediğini belirler. Her yeni nesil işlemci, genellikle daha verimli ve güçlü bir mimariyle gelir. Intel'in Core i serisi (Rocket Lake, Alder Lake, Raptor Lake, Meteor Lake) ve AMD'nin Ryzen serisi (Zen 2, Zen 3, Zen 4) güncel mimarilere örnektir.

• Bütçeniz: İşlemciye ayırabileceğiniz bütçe, seçeneklerinizi doğrudan etkileyecektir. En pahalı işlemci her zaman en iyisi değildir; önemli olan bütçeniz dahilinde performans/fiyat dengesini yakalamaktır. Unutmayın, işlemciye ayırdığınız bütçenin ekran kartı veya RAM gibi diğer bileşenlerden çalmaması önemlidir.
• Ekran Kartı Uyumu (Darboğaz): İşlemci ve ekran kartı birbirini tamamlamalıdır. Çok güçlü bir ekran kartına düşük performanslı bir işlemci eşlik ederse, işlemci ekran kartının tam potansiyeline ulaşmasına engel olabilir ve bu duruma "darboğaz" denir. Tersine, çok güçlü bir işlemciye düşük performanslı bir ekran kartı eşlik ederse de benzer bir durum ortaya çıkar. İdeal olan, her iki bileşenin de benzer bir performans seviyesinde olmasıdır. Online darboğaz hesaplama araçları size fikir verebilir, ancak en iyi referans gerçek dünya oyun testleridir.
• Oynadığınız Oyun Türleri: Bazı oyunlar işlemci yoğun (örneğin, strateji oyunları, simülasyonlar, açık dünya RPG'leri), bazıları ise daha çok ekran kartı yoğunudur (çoğu FPS oyunu). Oynadığınız oyunların genel karakteristiği, işlemci seçiminizi etkilemelidir. Örneğin, Valorant gibi e-spor oyunları için yüksek tek çekirdek performansı, Cities: Skylines gibi simülasyonlar için ise çoklu çekirdek performansı daha kritik olabilir.
• Anakart Uyumu (Soket Tipi ve Yonga Seti): Her işlemcinin belirli bir soket tipi (örn. Intel için LGA 1700, AMD için AM5) ve bu soketi destekleyen anakart yonga seti (chipset) vardır. Seçtiğiniz işlemci, anakartınızla fiziksel ve elektriksel olarak uyumlu olmalıdır. Anakartınızın BIOS'unun da yeni nesil işlemcileri destekleyip desteklemediğini kontrol etmeniz gerekebilir.
• RAM Uyumu: Yeni nesil işlemciler genellikle DDR4 veya DDR5 RAM'i destekler. İşlemcinizin ve anakartınızın hangi RAM tipini ve hızlarını desteklediğini kontrol edin. Yüksek hızlı RAM, özellikle Ryzen işlemcilerde performans artışı sağlayabilir.
• Soğutma Çözümü: Yüksek performanslı işlemciler, ciddi miktarda ısı üretir. İşlemcinizle birlikte gelen stok soğutucular temel kullanım için yeterli olabilirken, daha güçlü işlemciler veya hız aşırtma (overclock) yapmayı düşünüyorsanız, daha iyi bir hava soğutucu veya sıvı soğutma çözümü (AIO) yatırımına ihtiyacınız olacaktır. Yetersiz soğutma, işlemcinin performansını düşürerek (thermal throttling) sistemin yavaşlamasına neden olur.
• Geleceğe Dönüklük (Future-proofing): Yeni nesil oyunlar ve uygulamalar genellikle daha fazla işlem gücü gerektirir. Bugün için fazlasıyla yeterli görünen bir işlemci, birkaç yıl sonra yetersiz kalabilir. Bu nedenle, mümkünse bütçenizin elverdiği ölçüde, birkaç yıl sonrasını da düşünen bir işlemci seçmek mantıklı olabilir. Ancak, bu her zaman en pahalı modeli almak anlamına gelmez; "tatlı nokta"yı bulmak önemlidir.

"Son yıllarda AMD, Ryzen serisi işlemcileriyle oyun performansında Intel'e ciddi bir rakip haline geldi. Özellikle çoklu çekirdek performansı ve fiyat/performans oranıyla dikkat çekiyorlar."

Genişletmek için tıkla ...

• Intel: Genellikle yüksek tek çekirdek performansı ile bilinir, bu da bazı eski veya tek çekirdek performansına daha bağımlı oyunlar için avantaj sağlayabilir. Yeni nesil Intel işlemciler (12. nesil ve sonrası), performans ve verimlilik çekirdeklerini (P-core ve E-core) bir araya getiren hibrit mimarileriyle genel performansta önemli artışlar sunmaktadır.
• AMD: Ryzen serisi ile özellikle çoklu çekirdek performansı ve daha uygun fiyatlı platformlar sunma konusunda öne çıktı. Güncel Zen 4 mimarisi ile hem tek çekirdek hem de çoklu çekirdek performansında Intel ile başa baş veya önde gidiyorlar. Genellikle daha uzun süreli soket desteği sunmaları da bir avantaj olarak görülebilir.

// Örnek bir benchmark sonucu tablosu (hayali değerler)
// İşlemci     | Cyberpunk 2077 (Ort. FPS) | CS:GO (Ort. FPS) | Güç Tüketimi (W)
// -------------|---------------------------|------------------|------------------
// Intel i7-13700K | 95                        | 450              | 180
// AMD Ryzen 7 7700X | 92                        | 430              | 120

• Giriş Seviyesi Oyunculuk (1080p Düşük/Orta Ayarlar): Bütçe kısıtlıysa, Intel Core i3 veya AMD Ryzen 3 serilerinin en güncel modelleri uygun olabilir. Özellikle entegre grafik birimine sahip modeller, harici ekran kartı olmadan da hafif oyunlar oynamanıza olanak tanır.
• Orta Seviye Oyunculuk (1080p/1440p Yüksek Ayarlar): Çoğu oyuncu için ideal olan bu seviyede, Intel Core i5 veya AMD Ryzen 5 serisinin güncel modelleri (örn. i5-13600K, R5 7600X) mükemmel bir denge sunar. Hem oyun performansı hem de çoklu görevler için yeterli güç sağlarlar.
• Üst Seviye Oyunculuk ve Yayıncılık (1440p/4K Ultra Ayarlar, Yayın/Profesyonel Kullanım): En üst düzey performansı arayanlar veya aynı anda oyun oynayıp yayın yapanlar için Intel Core i7/i9 veya AMD Ryzen 7/9 serisinin en güçlü modelleri (örn. i7-13700K, R7 7800X3D, R9 7950X3D) tercih edilmelidir. Bu işlemciler, yüksek çözünürlüklerde dahi ekran kartınızı besleyebilecek gücü sunar ve ek iş yüklerini sorunsuz yönetir. Özellikle AMD'nin X3D serisi, oyun odaklı büyük önbelleği sayesinde oyunlarda çığır açan performans sunabilir.