Mac Disk Alanınızı Verimli Kullanın: Kapsamlı Boşaltma Rehberi

Giriş: Mac'iniz Neden Yavaşlıyor Olabilir?
Mac'iniz zamanla yavaşlamaya başladıysa veya yeni uygulamalar yükleyemiyorsanız, muhtemelen disk alanınız dolmak üzeredir. Dolu bir depolama alanı, sadece dosya kaydetme yeteneğinizi sınırlamakla kalmaz, aynı zamanda işletim sisteminin geçici dosyaları depolaması, sanal bellek kullanması ve genel olarak düzgün çalışması için gereken boş alanı azalttığı için Mac'inizin performansını da önemli ölçüde etkiler. Bu kapsamlı rehberde, Mac'inizin diskini nasıl boşaltabileceğinizi adım adım öğrenecek, gereksiz dosyaları bulup silebilecek ve sisteminizi optimize edebileceksiniz. Amacımız, hem boş alan yaratmak hem de Mac'inizin ilk günkü performansına yakın bir seviyede çalışmasını sağlamaktır. Bu işlemleri düzenli olarak yapmak, Mac'inizin ömrünü uzatmanıza ve daha verimli kullanmanıza yardımcı olacaktır.

1. Depolama Alanınızı Kontrol Edin
İlk adım, ne kadar boş alanınız olduğunu ve mevcut alanınızın ne tarafından kullanıldığını anlamaktır.

• Sol üst köşedeki Apple menüsüne tıklayın.
• Açılan menüden "Bu Mac Hakkında" seçeneğini seçin.
• Gelen pencerede "Depolama" sekmesine geçin.
• Burada Mac'inizin depolama alanının kategori bazında bir dökümünü göreceksiniz: Uygulamalar, Belgeler, Sistem, Fotoğraflar, Filmler, Diğer vb. Özellikle "Diğer" veya "Sistem Verileri" kategorileri genellikle en çok yer kaplayan ve temizlenmesi en zor olan alanlardır.

Bu ekran aynı zamanda depolama optimizasyon önerileri de sunar. Örneğin, "Depolamayı Yönet..." butonuna tıklayarak daha detaylı seçeneklere ulaşabilirsiniz. Burada, büyük dosyaları, indirilenleri ve desteklenmeyen uygulamaları görebilirsiniz.

2. Büyük ve Gereksiz Dosyaları Bulma ve Silme
Mac'inizde yer kaplayan en büyük etkenlerden biri, artık ihtiyacınız olmayan veya farkında bile olmadığınız büyük dosyalardır.

• Finder ile Manuel Arama:
  * Bir Finder penceresi açın.
  * Klavyenizdeki Command + F tuşlarına basın.
  * Arama kriteri olarak "Tür" seçeneğini ve ardından "Boyut" seçeneğini ekleyin.
  * Boyut kriterini "daha büyük" ve örneğin "500 MB" olarak ayarlayarak büyük dosyaları listeleyebilirsiniz. Bu, özellikle film, ISO dosyaları veya büyük arşivler gibi yer kaplayan öğeleri bulmanıza yardımcı olacaktır.
  * Bulduğunuz dosyaları gözden geçirin ve ihtiyacınız olmayanları Çöp Kutusu'na sürükleyerek veya sağ tıklayıp "Çöp Kutusuna Taşı" seçeneğini kullanarak silin.
  * İpucu: Aramayı tüm disk yerine sadece belirli klasörlerle (örn. İndirilenler, Belgeler) sınırlayarak daha odaklı sonuçlar elde edebilirsiniz.
• Üçüncü Taraf Uygulamalar (Dikkatli Olun!):
  * App Store'da veya internette disk temizleme ve analiz araçları bulabilirsiniz. Bu araçlar genellikle disk alanınızı görsel olarak haritalandırır ve en çok yer kaplayan dosyaları kolayca bulmanızı sağlar. Ancak, bu tür uygulamaları kullanırken dikkatli olmanız, yalnızca güvenilir kaynaklardan indirme yapmanız ve neyi sildiğinizden emin olmanız önemlidir. Yanlış bir dosyayı silmek sistem kararlılığını bozabilir.

3. Kullanılmayan Uygulamaları Kaldırma
Birçok kullanıcı, artık kullanmadığı uygulamaları Mac'lerinde tutar. Bu uygulamalar, kendileri ve oluşturdukları verilerle birlikte önemli miktarda alan kaplayabilir.

• Launchpad veya Uygulamalar Klasörü ile Kaldırma:
  * Launchpad'i açın, bir uygulamanın simgesini tıklayıp basılı tutun. Sallanmaya başladığında, silmek istediğiniz uygulamanın yanındaki 'X' işaretine tıklayın ve onaylayın. Bu yöntem genellikle App Store'dan indirilen uygulamalar için geçerlidir.
  * Finder'ı açın, Uygulamalar klasörüne gidin. Silmek istediğiniz uygulamayı bulun ve Çöp Kutusu'na sürükleyin.
• Uygulama Artıklarını Temizleme:
  * Bir uygulamayı sadece Çöp Kutusu'na sürüklemek, genellikle uygulamanın tüm dosyalarını (tercihler, destek dosyaları vb.) silmez. Bu artık dosyalar, Mac'inizin ~/Library klasöründe saklanır.
  * Finder'da Git > Klasöre Git... seçeneğini seçin ve
  Kod:

  ~/Library

  yazıp Enter tuşuna basın.
  * Bu klasör içinde Application Support, Caches, Preferences gibi klasörlerde sildiğiniz uygulamalara ait olabilecek klasörleri arayabilir ve silebilirsiniz.
  * Uyarı: Bu klasörde çok dikkatli olun! Bilmediğiniz dosyaları silmek sisteminize zarar verebilir. Sadece sildiğiniz uygulamaların klasörlerini hedefleyin.

4. İndirilenler Klasörünü Düzenleme
İndirilenler klasörü, genellikle en çok biriken ve unutulan dosyalara ev sahipliği yapar. Bir kere indirdiğiniz bir belgeyi veya yazılımı yükledikten sonra genellikle orada kalır.

• Finder'ı açın ve kenar çubuğundaki İndirilenler klasörüne gidin.
• Dosyaları boyuta veya tarihe göre sıralayarak büyük veya eski dosyaları kolayca bulabilirsiniz.
• İhtiyacınız olmayanları silin veya harici bir diske taşıyın.

Pro İpucu: İndirilenler klasörünüzü belirli aralıklarla temizlemeyi alışkanlık haline getirin. Otomatik temizleme için bir takvim hatırlatıcısı bile kurabilirsiniz.

Genişletmek için tıkla ...

5. Tarayıcı Verilerini Temizleme
Web tarayıcılarınız zamanla çok sayıda önbellek, çerez ve geçmiş verisi biriktirir. Bu veriler birkaç gigabayta kadar çıkabilir.

• Safari: Safari > Geçmişi Temizle... seçeneğine gidin. Ardından Safari > Tercihler > Gizlilik > Web Sitesi Verilerini Yönet... bölümünden kayıtlı çerezleri ve web sitesi verilerini silebilirsiniz.
• Chrome: Ayarlar > Gizlilik ve Güvenlik > Tarama verilerini temizle yolunu izleyin.
• Firefox: Ayarlar > Gizlilik ve Güvenlik > Çerezler ve Site Verileri > Verileri Temizle... seçeneğini kullanın.

Bu işlem sadece disk alanı boşaltmakla kalmaz, aynı zamanda tarayıcınızın performansını artırabilir ve gizliliğinizi korumaya yardımcı olabilir.

6. Sistem Günlüklerini ve Önbellekleri Temizleme (Dikkatli Olun!)
Mac'iniz, çeşitli uygulamalar ve sistem süreçleri tarafından oluşturulan birçok geçici dosya, günlük ve önbellek tutar. Bunların çoğu sistemin düzgün çalışması için gerekli olsa da, bazıları gereksiz yere yer kaplayabilir.

• Önbellekler:
  Kod:

  ~/Library/Caches

  ve
  Kod:

  /Library/Caches

  klasörlerinde yer alan dosyalar genellikle güvenle silinebilir. Ancak, bu klasörlerin içindeki her şeyi rastgele silmek yerine, sildiğiniz uygulamaların veya uzun süredir kullanmadığınız uygulamaların önbelleklerini hedeflemek daha güvenlidir.
• Günlükler:
  Kod:

  ~/Library/Logs

  ve
  Kod:

  /Library/Logs

  klasörleri sistem ve uygulama günlüklerini içerir. Bu dosyaların boyutu zamanla artabilir. Eski günlük dosyalarını silmek genellikle güvenlidir, ancak aktif olarak kullandığınız veya hata ayıklama için gerekebilecek günlükleri bırakmak daha iyi olabilir.
• Uyarı: Sistem düzeyindeki dosyalarla uğraşırken her zaman dikkatli olun. Yanlış bir dosyayı silmek sisteminizde kararlılık sorunlarına yol açabilir. Emin değilseniz, bu adımı atlamak veya yalnızca güvenilir bir temizleme aracı kullanmak daha iyidir.

7. Çöp Kutusunu Boşaltma
Belki de en basit ama en çok unutulan adımlardan biri, Çöp Kutusu'nu boşaltmaktır. Dosyaları sildiğinizde, aslında hemen diskten silinmezler; Çöp Kutusu'na taşınırlar ve siz boşaltana kadar orada yer kaplamaya devam ederler.

• Dock'taki Çöp Kutusu simgesine sağ tıklayın.
• Açılan menüden "Çöp Kutusunu Boşalt" seçeneğini seçin.
• Onaylamak için şifrenizi girmeniz gerekebilir.

Otomatik Çöp Kutusu Temizliği: Finder > Tercihler > İleri Düzey bölümünden "30 gün sonra Çöp Kutusu'ndaki öğeleri kaldır" seçeneğini işaretleyerek Mac'inizin Çöp Kutusunu otomatik olarak temizlemesini sağlayabilirsiniz. Bu, düzenli temizliği unutanlar için harika bir özelliktir.

Genişletmek için tıkla ...

8. Time Machine Yerel Anlık Görüntülerini Kontrol Edin
Time Machine yedeklemesi yapıyorsanız, Mac'iniz zaman zaman yerel anlık görüntüler (local snapshots) oluşturur. Bu anlık görüntüler, harici yedekleme diskiniz bağlı olmasa bile geri yükleme yapmanıza olanak tanır ve genellikle disk alanı sıkıntısı yaşandığında otomatik olarak silinirler. Ancak bazen manuel kontrol gerekebilir.

• Bu anlık görüntülerin disk alanını nasıl kullandığını Bu Mac Hakkında > Depolama bölümünde görebilirsiniz.
• Genellikle Mac'iniz disk alanı ihtiyacı duyduğunda bunları otomatik olarak yönetir ve siler. Ancak acil bir durumdaysanız ve manuel olarak kontrol etmek isterseniz, Terminal üzerinden
  Kod:

  tmutil listlocalsnapshots /

  komutunu kullanarak görebilirsiniz.
• Bunları manuel olarak silmek için
  Kod:

  tmutil deletelocalsnapshots [tarih]

  komutunu kullanabilirsiniz. Ancak bu, yalnızca ne yaptığınızdan eminseniz yapılmalıdır. Genellikle sistemin kendisinin yönetmesine izin vermek en iyisidir.

9. Bulut Depolama Alanlarına Taşıma
Gerçekten ihtiyacınız olan ancak sık kullanmadığınız büyük dosyalarınız varsa, bunları iCloud Drive, Google Drive, Dropbox veya diğer bulut depolama hizmetlerine taşımayı düşünebilirsiniz. Bu, Mac'inizin dahili depolamasını boşaltırken dosyalarınıza her yerden erişmenizi sağlar.

• iCloud Drive: Sistem Ayarları > Apple Kimliği > iCloud bölümünden "Masaüstü ve Belgeler Klasörleri" seçeneğini açarak Mac'inizdeki bu klasörlerin içeriğini iCloud'a taşıyabilirsiniz. Bu, Mac'inizin yerel kopyalarını optimize ederek daha az yer kaplamasını sağlar.
• Diğer Bulut Hizmetleri: Uygulamalarını yükleyerek veya doğrudan web arayüzleri üzerinden dosyalarınızı buluta yükleyebilirsiniz.

iCloud hakkında daha fazla bilgi için tıklayın.

10. Yinelenen Dosyaları Bulma ve Silme
Fotoğraflar, belgeler veya indirilenler klasörlerinizde aynı dosyanın birden fazla kopyasına sahip olabilirsiniz. Bu yinelenenler farkında olmadan ciddi miktarda yer kaplayabilir.

• Manuel Arama: Finder'da aynı adı taşıyan dosyaları arayabilir ve tarihlerine bakarak hangisinin orijinal veya gereksiz olduğunu belirleyebilirsiniz.
• Üçüncü Taraf Uygulamalar: App Store'da yinelenen dosyaları bulmak ve silmek için özel olarak tasarlanmış birçok uygulama bulunmaktadır. Bu uygulamalar, genellikle dosyaların içeriklerini (sadece adlarını değil) karşılaştırarak daha doğru sonuçlar verir. Yine, güvenilir kaynaklardan indirme yapmaya özen gösterin.

11. Gereksiz Dil Dosyalarını Silme
Uygulamalar genellikle birçok farklı dil için destek dosyalarıyla birlikte gelir. Çoğu kullanıcı sadece bir veya iki dili kullandığı için, geri kalan dil dosyaları gereksiz yere yer kaplar.

• Bu dosyalar genellikle
  Kod:

  AppName.app/Contents/Resources

  klasörlerinin içinde
  Kod:

  .lproj

  uzantılı klasörlerde bulunur. Örneğin,
  Kod:

  en.lproj

  ,
  Kod:

  tr.lproj

  gibi.
• Manuel olarak bu dosyaları Finder üzerinden bulmak zahmetli ve riskli olabilir. Bu işlemi otomatikleştiren üçüncü taraf uygulamalar (örneğin Monolingual) mevcuttur. Ancak bu tür araçları kullanırken, sistem kararlılığını etkilememek için dikkatli olunmalıdır. Yalnızca kullanmadığınız dilleri seçtiğinizden emin olun.

Sonuç: Düzenli Bakımın Önemi
Mac'inizin diskini düzenli olarak temizlemek, sadece daha fazla depolama alanı elde etmenizi sağlamaz, aynı zamanda sisteminizin daha hızlı ve sorunsuz çalışmasına yardımcı olur. Yukarıda belirtilen adımları uygulayarak, Mac'inizin performansını artırabilir ve kullanım ömrünü uzatabilirsiniz. Unutmayın, disk temizliği tek seferlik bir işlem değildir; Mac'inizin sağlığı için düzenli olarak yapılması gereken bir bakım rutinidir. Bu rehberdeki ipuçlarını uygulayarak Mac'inizden en iyi verimi alabilir ve depolama alanı sorunlarından kurtulabilirsiniz. Sorularınız veya ek ipuçlarınız varsa, yorumlarda paylaşmaktan çekinmeyin!