“Otomasyon, sadece işleri daha hızlı yapmak değil, aynı zamanda işleri daha tutarlı ve güvenilir bir şekilde yapmaktır. Komut dosyaları, bu tutarlılığın anahtarıdır ve dijital süreçlerin omurgasını oluşturur.”

Genişletmek için tıkla ...

• Sistem Yönetimi: Sunucu yapılandırması, yedekleme, kullanıcı yönetimi, log analizi, güvenlik denetimleri. (Örn: PowerShell, Bash)
• Web Otomasyonu: Web kazıma (web scraping), otomatik testler, form doldurma, içerik yönetimi. (Örn: Python, JavaScript ile Selenium gibi kütüphaneler)
• Veri İşleme ve Analiz: Veri temizleme, dönüştürme, birleştirme, raporlama ve görselleştirme için ön hazırlık. (Örn: Python, R)
• Geliştirme ve Operasyonlar (DevOps): Otomatik dağıtım, sürekli entegrasyon/sürekli teslimat (CI/CD) ardışık düzenleri, altyapı kod olarak (IaC) çözümleri. (Örn: Bash, Python, Jenkinsfile, YAML tabanlı araçlar)
• Siber Güvenlik: Zafiyet taraması, sızma testleri, güvenlik loglarının analizi ve otomatik müdahale mekanizmaları.

• Python: Çok yönlülüğü, okunabilir sözdizimi ve geniş kütüphane desteği sayesinde veri bilimi, yapay zeka, web geliştirme ve sistem otomasyonunda liderdir. Büyük ve küçük ölçekli projeler için idealdir. Python'ın resmi sitesini ziyaret edin.
• PowerShell: Microsoft ortamlarında sistem yönetimi ve otomasyonu için vazgeçilmezdir. Windows sunucuları, Exchange, SharePoint ve Azure gibi bulut hizmetleri için güçlü bir araçtır. PowerShell belgelerini inceleyin.
• Bash/Shell Scripting: Linux/Unix tabanlı sistemlerde temel sistem yönetimi, dosya işlemleri, görev otomasyonu ve sistem çağrıları için kullanılır. Her Linux kullanıcısının bilmesi gereken temel bir beceridir.
• JavaScript (Node.js ile): Başlangıçta web tarayıcılarında çalışmak üzere tasarlansa da, Node.js sayesinde sunucu tarafı otomasyonu, web API'leri ve genel amaçlı komut dosyaları için popüler hale gelmiştir. Tek bir dil ile hem ön yüz hem de arka yüz geliştirmeyi mümkün kılar.
• Ruby: Özellikle otomasyon ve DevOps alanında popüler olan, okunabilir ve güçlü bir dildir. Metasploit gibi güvenlik araçlarında da sıkça kullanılır.

• Zaman Tasarrufu: Tekrarlayan, manuel görevlerin saniyeler veya dakikalar içinde tamamlanmasını sağlayarak insan saatlerini boşa harcamaktan kurtarır ve operasyonel hızı artırır.
• Hata Azaltma: İnsan hatası potansiyelini ortadan kaldırır. Komut dosyaları, her seferinde aynı talimat setini yürütür, bu da tutarlı ve güvenilir sonuçlar sağlar.
• Tutarlılık: Her seferinde aynı işlemi aynı şekilde gerçekleştirerek süreçlerde tutarlılık sağlar. Bu, standartlaştırılmış çıktılar ve öngörülebilir performans için kritik öneme sahiptir.
• Ölçeklenebilirlik: Bir görevi bir kez veya bin kez çalıştırmak genellikle aynı komut dosyasını kullanmakla aynıdır, bu da büyük ölçekli operasyonları ve büyüyen iş yüklerini kolaylaştırır.
• Maliyet Etkinliği: Manuel iş gücüne olan ihtiyacı azaltarak veya ortadan kaldırarak işletme maliyetlerini düşürür ve yatırım getirisini (ROI) artırır.
• Verimlilik Artışı: Çalışanların daha yüksek değerli, stratejik, yaratıcı ve analitik görevlere odaklanmasını sağlar, bu da genel iş verimliliğini artırır.
• Hızlı Geri Dönüş Süresi: Acil görevlerin, sorun gidermelerin veya hata düzeltmelerinin hızlı bir şekilde uygulanmasını ve dağıtılmasını mümkün kılar.
• Karmaşık Görevlerin Basitleştirilmesi: Normalde birkaç farklı aracın ve manuel adımın gerektireceği karmaşık iş akışlarını tek bir komut dosyası ile yönetmeyi sağlar.

• Dokümantasyon: Her komut dosyası, ne işe yaradığını, nasıl çalıştığını, hangi parametreleri beklediğini ve olası yan etkilerini açıklayan iyi bir dokümantasyona sahip olmalıdır. Kod içi yorumlar ve ayrı belgeler önemlidir.
• Hata Yönetimi: Komut dosyaları, beklenmedik durumları veya hataları (örneğin, dosya bulunamadı, ağ bağlantısı kesildi) düzgün bir şekilde ele almalı ve uygun hata mesajları vermeli veya günlüklere kaydetmelidir.
• Güvenlik: Hassas bilgilerin (parolalar, API anahtarları gibi) doğrudan komut dosyalarına yazılmasından kaçınılmalı, bunun yerine güvenli ortam değişkenleri, parola yöneticileri veya güvenli depolar kullanılmalıdır.
• Sürüm Kontrolü: Komut dosyaları, diğer kod tabanları gibi Git gibi sürüm kontrol sistemlerinde yönetilmelidir. Bu, değişikliklerin izlenmesini, geri alınmasını, işbirliğini ve farklı sürümler arasında geçiş yapmayı kolaylaştırır.
• Modülerlik: Büyük ve karmaşık komut dosyaları yerine, her biri belirli bir görevi yapan daha küçük, yeniden kullanılabilir işlevlere veya modüllere bölünmelidir. Bu, bakımı ve test etmeyi kolaylaştırır.
• Test Etme: Komut dosyalarının canlı ortama dağıtılmadan önce iyice test edilmesi, istenmeyen sonuçların önüne geçer. Birim testleri, entegrasyon testleri ve regresyon testleri kritik öneme sahiptir.
• Loglama: Komut dosyalarının çalıştığı sırada önemli olayları, hataları ve çıktıları günlüklere kaydetmesi, sorun giderme ve izleme için hayati önem taşır.
• İdeal Çıktı Formatı: Komut dosyalarının çıktısı, diğer sistemler tarafından kolayca işlenebilecek (JSON, CSV gibi) standart bir formatta olmalıdır.

#!/bin/bash

# Bu bir örnek komut dosyasıdır.
# Amaç: Belirli bir dizindeki dosya sayısını listelemek ve göstermek.

# 1. Değişken Tanımlama
DIZIN_YOLU="/home/kullanici/belgeler"
LOG_DOSYASI="/var/log/script_calisma.log"

# Mevcut dizin yolunu kontrol et (gerekirse oluştur)
if [ ! -d "$DIZIN_YOLU" ]; then
    mkdir -p "$DIZIN_YOLU"
    echo "$(date): Dizin oluşturuldu: $DIZIN_YOLU" >> "$LOG_DOSYASI"
fi

echo "$(date): Script çalışmaya başladı." >> "$LOG_DOSYASI"

# 2. Kontrol Mekanizması: Dizin mevcut mu?
if [ -d "$DIZIN_YOLU" ]; then
    echo "$(date): Hedef dizin mevcut: $DIZIN_YOLU" >> "$LOG_DOSYASI"
    
    # 3. İşlem Yapma: Dosyaları listele ve sayısını bul
    DOSYALAR=$(ls -l "$DIZIN_YOLU" | grep "^-" | awk '{print $9}') # Sadece dosyaları filtrele
    DOSYA_SAYISI=$(echo "$DOSYALAR" | wc -l)
    
    echo "$(date): Bu dizindeki toplam dosya sayısı: $DOSYA_SAYISI" >> "$LOG_DOSYASI"
    echo "$(date): Dosyalar listeleniyor:" >> "$LOG_DOSYASI"
    echo "$DOSYALAR" >> "$LOG_DOSYASI"
    
    # Ekrana da çıktı ver
    echo "Dizin: $DIZIN_YOLU"
    echo "Toplam dosya sayısı: $DOSYAYA_SAYISI"
    
else
    echo "$(date): Hata: Dizin bulunamadı veya erişilemiyor: $DIZIN_YOLU" >> "$LOG_DOSYASI"
    echo "Bir hata oluştu. Detaylar için $LOG_DOSYASI dosyasını kontrol edin."
    exit 1 # Hata durumunda çıkış yap
fi

# 4. Çıktı / Raporlama
echo "$(date): İşlem tamamlandı." >> "$LOG_DOSYASI"
exit 0 # Başarılı çıkış

• Otomatik Raporlama Sistemleri: Aylık veya haftalık satış raporlarını, sistem sağlık durumunu veya ağ trafiği verilerini otomatik olarak toplayan, işleyen, analiz eden ve e-posta ile gönderen veya web arayüzüne yükleyen komut dosyaları.
• Sunucu ve Altyapı Yönetimi: Yeni sunucuların otomatik kurulumu, işletim sistemi güncellemelerinin uygulanması, güvenlik yamalarının dağıtılması, kullanıcı hesaplarının yönetimi ve sistem performansının periyodik olarak izlenmesi.
• Veri Yedekleme ve Kurtarma: Belirli aralıklarla kritik verilerin (veritabanları, uygulama dosyaları, yapılandırma dosyaları) otomatik olarak yedeklenmesi ve gerekirse kurtarma süreçlerinin tetiklenmesi ve test edilmesi.
• Web Siteleri ve Uygulama Dağıtımı (CI/CD): Geliştirilen bir web uygulamasının kaynak kodundan derlenip test edilerek geliştirme, test ve canlı ortamlarına otomatik olarak taşınması ve yapılandırılması.
• IoT (Nesnelerin İnterneti) Cihaz Yönetimi: IoT cihazlarından veri toplama, cihaz yapılandırmalarını güncelleme ve cihazlar arası iletişimi otomatikleştirme.