• Bütçe: Belki de en belirleyici faktör budur. Piyasa, giriş seviyesinden (örn. 200-300 dolar) ultra üst seviyeye (örn. 1000 dolar ve üzeri) kadar çok geniş bir fiyat aralığında ekran kartları sunmaktadır. Bütçenizi netleştirmek, seçeneklerinizi önemli ölçüde daraltacak ve arama sürenizi kısaltacaktır. Unutmayın ki, ekran kartı bilgisayarınızın en pahalı bileşenlerinden biri olabilir.
• Kullanım Amacı: Ekran kartını ne için kullanacaksınız? Yoğun oyunculuk mu, profesyonel uygulamalar mı (video düzenleme, 3D modelleme, CAD), yoksa sadece günlük kullanım ve hafif işler mi? Bu, seçeceğiniz kartın türünü ve performans seviyesini doğrudan etkiler. Örneğin, sadece internette gezinmek ve film izlemek için üst düzey bir karta ihtiyacınız yoktur.
• Monitör Çözünürlüğü ve Yenileme Hızı: Monitörünüzün çözünürlüğü (1080p, 1440p, 4K) ve yenileme hızı (60Hz, 144Hz, 240Hz) doğrudan ekran kartından bekleyeceğiniz performansı belirler. Daha yüksek çözünürlük ve yenileme hızı, kare sayısını (FPS) artırmak için daha güçlü bir GPU gerektirir. Örneğin, 4K 144Hz bir monitörünüz varsa, en tepe model kartlara yönelmeniz gerekirken, 1080p 60Hz bir monitör için orta seviye bir kart fazlasıyla yeterli olacaktır.
• İşlemci (CPU) Uyumluluğu ve Darboğaz (Bottleneck): Ekran kartınızın tam potansiyelini kullanabilmesi için yeterince güçlü bir işlemciye ihtiyacı vardır. Aksi takdirde, işlemci ekran kartına veri sağlayamayacağı için performans darboğazı yaşanabilir. Örneğin, en yeni bir RTX 4090 ekran kartını eski bir i5 işlemciyle eşleştirmek, kartın tam gücünü kullanamamasına neden olur.
• Video Belleği (VRAM) Miktarı: Özellikle yüksek çözünürlüklerde veya detaylı dokulara sahip oyunlarda ve profesyonel uygulamalarda VRAM miktarı çok önemlidir. VRAM, GPU'nun hızlıca erişmesi gereken verileri depolar. Günümüz oyunları için genellikle 8GB VRAM iyi bir başlangıç olsa da, 1440p ve 4K çözünürlüklerde 12GB ve üzeri daha uzun ömürlü bir çözüm sunar. Profesyonel iş yükleri için bu miktar çok daha yüksek olabilir.
• Güç Kaynağı (PSU) ve Kasa Uyumluluğu: Güçlü ekran kartları yüksek güç tüketimine sahiptir. Mevcut güç kaynağınızın ekran kartını besleyebilecek yeterli güce (Watt) ve gerekli bağlantılara (PCIe güç pinleri) sahip olduğundan emin olun. Ayrıca, kartın fiziksel boyutu kasanıza sığmalı ve yeterli hava akışına izin vermelidir. Bazı üst düzey kartlar oldukça büyük boyutlara sahiptir ve küçük kasalara sığmayabilir.
• Marka ve Ekosistem (Nvidia vs. AMD): Ekran kartı pazarının iki ana oyuncusu Nvidia ve AMD'dir. Her ikisinin de kendine özgü teknolojileri (örneğin Nvidia'da DLSS, Ray Tracing, Reflex; AMD'de FSR, FidelityFX, Anti-Lag) ve sürücü ekosistemleri bulunur. Karar verirken bu farklılıkları ve kullandığınız yazılımların hangi markayı daha iyi desteklediğini göz önünde bulundurun. Örneğin, Nvidia genellikle profesyonel uygulamalarda daha geniş sürücü ve yazılım optimizasyonu sunar.
• Soğutma Çözümü: Ekran kartının performansı, soğutma sisteminin etkinliğiyle doğrudan ilişkilidir. İyi bir soğutma, kartın daha uzun süre yüksek performansla çalışmasını sağlar, termal kısılmayı (throttling) engeller ve ömrünü uzatır. Genellikle 2 veya 3 fanlı tasarımlar tercih edilir. Bazı üst düzey kartlarda sıvı soğutma çözümleri de bulunabilir.
• Gelecek Uyumluluğu (Future-Proofing): Teknoloji hızla ilerlediği için, aldığınız ekran kartının önümüzdeki birkaç yıl boyunca yeni çıkan oyunları veya uygulamaları kaldırabilecek kapasitede olması önemlidir. Genellikle bir tık daha üst modele yatırım yapmak, gelecekteki yükseltme ihtiyacını geciktirme açısından faydalı olabilir. Ancak, teknolojinin sürekli değiştiğini ve hiçbir kartın 'sonsuza dek' güncel kalamayacağını unutmayın.

• 1080p (Full HD) Oyunculuk (60Hz - 144Hz): Bu çözünürlükte modern oyunları yüksek ayarlarda akıcı bir şekilde oynamak için genellikle orta segment kartlar yeterlidir (Örn: Nvidia GeForce RTX 3050/3060, AMD Radeon RX 6600/7600). Eğer 144Hz veya üzeri bir monitörünüz varsa, daha akıcı bir deneyim ve rekabetçi oyunlarda avantaj için RTX 3060 Ti veya RX 6700 XT gibi daha güçlü bir karta bakabilirsiniz. Bütçe dostu seçenekler arasında eski nesil GTX 1660 Super gibi kartlar da bulunabilir.
• 1440p (2K) Oyunculuk (60Hz - 165Hz): Bu çözünürlük daha fazla piksel işlemek demektir, dolayısıyla daha güçlü bir GPU gerektirir. RTX 3070/3070 Ti, RTX 4060 Ti, RX 6700 XT/6800 gibi kartlar iyi bir başlangıç noktasıdır. Yüksek yenileme hızlı 1440p monitörler için RTX 3080/4070 veya RX 6900 XT/7800 XT seviyesi kartlar düşünülebilir. Bu kartlar genellikle 8GB-12GB VRAM ile gelir ve güncel oyunlar için idealdir.
• 4K (UHD) Oyunculuk (60Hz - 144Hz+): En zorlu senaryo budur. 4K çözünürlükte akıcı performans için üst seviye ekran kartlarına ihtiyacınız olacaktır (Örn: Nvidia GeForce RTX 3080 Ti/3090/4070 Ti/4080/4090, AMD Radeon RX 6950 XT/7900 XT/7900 XTX). Bu kartlar yüksek VRAM'e (genellikle 16GB ve üzeri) ve işlem gücüne sahiptir. Özellikle Ray Tracing ve DLSS/FSR gibi teknolojiler 4K performansını artırmada kritik öneme sahiptir.

• Video Düzenleme ve Grafik Tasarım: Bu uygulamalar genellikle yüksek VRAM ve iyi CUDA (Nvidia) veya Stream Processors (AMD) performansına ihtiyaç duyar. Özellikle Adobe Premiere Pro, DaVinci Resolve gibi yazılımlar GPU hızlandırmasını yoğun kullanır. Nvidia'nın Studio sürücüleri bu alanda avantaj sağlayabilir ve daha iyi donanım hızlandırma desteği sunabilir. Minimum 12GB VRAM önerilirken, 4K ve üzeri projeler için 16GB veya daha fazlası idealdır.
• 3D Modelleme ve Render (Autodesk Maya, Blender, ZBrush): Render süreleri doğrudan GPU gücüyle orantılıdır. CUDA çekirdekleri, ray tracing performansı ve yüksek VRAM bu alanda kritik öneme sahiptir. Nvidia kartlar, çoğu profesyonel render motoru (OctaneRender, Redshift, V-Ray GPU) tarafından daha iyi desteklendiği ve daha olgun bir ekosisteme sahip olduğu için genellikle tercih edilir. AMD'nin Threadripper CPU'ları ile uyumlu Radeon Pro serisi de profesyoneller için bir seçenektir.
• CAD ve Mühendislik (AutoCAD, SolidWorks, Revit): Bu tür uygulamalarda genellikle profesyonel seri kartlar (Nvidia Quadro, AMD Radeon Pro) tercih edilir çünkü bu kartlar sertifikalı sürücüler ve belirli yazılımlar için optimize edilmiş performans sunar. Ancak bütçe kısıtlıysa veya iş yükü çok ağır değilse, yüksek performanslı tüketici kartları da iş görebilir. Özellikle OpenGL performansının önemli olduğu durumlar için Quadro veya Radeon Pro serileri daha uygun olabilir.
• Yapay Zeka (AI) ve Makine Öğrenimi (ML): AI/ML uygulamaları genellikle çok yüksek paralel işlem gücü ve VRAM gerektirir. Nvidia'nın CUDA ekosistemi bu alanda endüstri standardıdır ve geniş kütüphane desteği (TensorFlow, PyTorch) sunar. Büyük modeller üzerinde çalışmak için yüksek VRAM'e sahip RTX 3090/4090 gibi kartlar veya profesyonel düzeyde A100/H100 gibi veri merkezi kartları tercih edilir. AMD'nin ROCm platformu da gelişmekte olsa da, geniş kullanım ve kütüphane desteği açısından Nvidia hala öndedir ve bu alandaki tercih genellikle Nvidia'dır.

• Güncel Sürücüler: Ekran kartınızın performansını en üst düzeyde tutmak, yeni oyunlar ve uygulamalar için uyumluluk sağlamak adına daima güncel sürücüleri kullanın. Üreticilerin web sitelerinden (Nvidia GeForce Experience, AMD Adrenalin Edition) düzenli olarak kontrol edin ve kurun. Sürücüler, kartınızın potansiyelini tam olarak kullanmasını sağlar.
• Benchmark Sonuçlarını İnceleyin: Almayı düşündüğünüz ekran kartının bağımsız incelemelerdeki ve benchmark sitelerindeki (örn. TechPowerUp, Gamers Nexus, Hardware Unboxed) performans testlerini mutlaka inceleyin. Kendi kullanım senaryonuzla ilgili oyun veya uygulamalardaki performansına ve özellikle rakipleriyle olan farklarına bakın.
• İkinci El Piyasası: Bütçeniz kısıtlıysa, ikinci el ekran kartı almak cazip olabilir. Ancak dikkatli olun; kartın mining (kripto para madenciliği) geçmişi olup olmadığını veya tamir görüp görmediğini öğrenmeye çalışın. Güvenilir satıcılardan alışveriş yapın ve mümkünse kartı test etme imkanınız olsun. Satın almadan önce garanti durumunu da sorgulayın.
• Kendi Araştırmanızı Yapın: Teknoloji sürekli geliştiği için, bu rehber sadece bir başlangıç noktasıdır. En güncel bilgilere ulaşmak için her zaman kendi araştırmanızı yapın, farklı kaynaklardan bilgi edinin ve teknoloji forumlarını takip edin. Kullanıcı deneyimleri de size yol gösterebilir.
• Fiyat/Performans Oranı: Her zaman en pahalı kart en iyisi değildir. İhtiyaçlarınız için en iyi fiyat/performans oranını sunan kartı bulmaya çalışın. Örneğin, 4K oyunculuk hedefiniz yoksa, RTX 4090 almak gereksiz bir yatırım olabilir. Bütçenizi en verimli şekilde kullanmaya odaklanın.
• Garanti ve Destek: Satın alacağınız ekran kartının garanti süresini ve markanın satış sonrası destek hizmetlerini kontrol edin. Olası arızalar durumunda iyi bir destek hayati önem taşır.

"Ekran kartı seçimi, kişisel ihtiyaçlarınıza, mevcut sisteminizin diğer bileşenlerine ve ayrılan bütçenize göre şekillendirilmelidir. Aceleci kararlar yerine detaylı araştırma yapmak ve farklı senaryoları göz önünde bulundurmak, uzun vadede size hem maliyet hem de performans açısından önemli kazançlar sağlayacaktır. En pahalı kart her zaman en iyi seçim değildir; sizin için en uygun olan, ihtiyaçlarınızı en verimli şekilde karşılayan karttır." - Donanım Uzmanı

Genişletmek için tıkla ...

| Segment      | Nvidia Örnek Modeller         | AMD Örnek Modeller            | Önerilen VRAM |
|--------------|-------------------------------|-------------------------------|---------------|
| Giriş Seviyesi | GeForce RTX 3050, GTX 1660 Super | Radeon RX 6600, RX 7600       | 8GB           |
| Orta Seviye  | GeForce RTX 3060 Ti, RTX 4060 Ti | Radeon RX 6700 XT, RX 7700 XT | 8GB - 12GB    |
| Üst Orta     | GeForce RTX 3070 Ti, RTX 4070 | Radeon RX 6800 XT, RX 7800 XT | 12GB - 16GB   |
| Üst Seviye   | GeForce RTX 3080, RTX 4070 Ti | Radeon RX 6900 XT, RX 7900 XT | 12GB - 20GB   |
| Ultra Üst    | GeForce RTX 3090, RTX 4080, RTX 4090 | Radeon RX 7900 XTX            | 16GB - 24GB   |