Ev ve Küçük İşletmeler İçin Kapsamlı LAN Kurulum Rehberi

froxy · 14 Ağu 2025

Giriş: Yerel Alan Ağı (LAN) Nedir ve Neden İhtiyacınız Var?

Bir Yerel Alan Ağı (LAN), belirli bir coğrafi alan, genellikle bir ev, ofis binası veya okul içinde birbirine bağlı cihazlardan oluşan bir bilgisayar ağıdır. LAN'lar, cihazların birbirleriyle ve internet gibi daha geniş ağlarla iletişim kurmasını sağlar. Günümüz dünyasında, neredeyse her yerde kullanılan temel bir altyapıdır.

Neden bir LAN kurmalısınız?

Dosya Paylaşımı: Bilgisayarlar arasında kolayca dosya ve belge aktarımı yapmak için. Artık USB belleklerle uğraşmanıza gerek kalmaz, büyük dosyaları anında aktarabilirsiniz.
Yazıcı ve Diğer Donanım Paylaşımı: Evinizdeki veya ofisinizdeki tüm bilgisayarların tek bir yazıcıyı veya tarayıcıyı kullanmasını sağlamak için. Bu, maliyetten tasarruf etmenizi ve verimliliği artırmanızı sağlar.
Çok Oyunculu Oyunlar: Özellikle gecikmesiz bir deneyim için yerel ağ üzerinden arkadaşlarınızla oyun oynamak isteyenler için vazgeçilmezdir.
İnternet Bağlantı Paylaşımı: Tek bir internet bağlantısını birden fazla cihazla paylaşmanın en yaygın ve etkili yoludur.
Merkezi Depolama (NAS): Ağa bağlı depolama cihazları (NAS) kullanarak tüm verilerinizi merkezi bir konumda yedeklemek ve erişmek için bir LAN gereklidir.

Bu rehberde, sıfırdan bir LAN oluşturmak için gerekli tüm adımları, donanımları ve yazılım ayarlamalarını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Amacımız, hem temel bilgisi olanlar hem de daha önce ağ kurmamış kişiler için anlaşılır ve uygulanabilir bir kılavuz sunmaktır.

Bölüm 1: Gerekli Donanımlar ve Ön Hazırlık

Bir LAN kurmaya başlamadan önce, gerekli tüm donanımları temin etmeniz ve ağ topolojinizi planlamanız önemlidir. Doğru donanım seçimi, ağınızın performansını ve kararlılığını doğrudan etkiler.

Temel Ağ Donanımları:

Yönlendirici (Router): Ağınızdaki cihazlar arasında veri paketlerini yönlendiren ana cihazdır. İnternet bağlantınızı diğer cihazlarla paylaşmanızı ve ağ içindeki trafiği yönetmenizi sağlar. Çoğu modern yönlendirici, aynı zamanda bir anahtar (switch) ve kablosuz erişim noktası (access point) işlevini de görür.
Ağ Anahtarı (Switch): Birden fazla cihazı birbirine bağlamak için kullanılır. Yönlendiricinizin portları yetersiz kaldığında veya daha fazla cihazı kablolu olarak bağlamanız gerektiğinde bir anahtaca ihtiyacınız olur. Anahtarlar, veri paketlerini doğru hedefe yönlendirerek ağ trafiğini optimize eder.
Ethernet Kabloları: Cihazları yönlendiriciye veya anahtara fiziksel olarak bağlamak için kullanılır. Genellikle Cat5e veya Cat6 kablolar tercih edilir. Cat6 kablolar, daha yüksek hızlar (Gigabit Ethernet ve üzeri) ve daha uzun mesafeler için daha iyi performans sunar. Kablo uzunluklarını ve geçiş yollarını önceden planlamak, düzenli bir kurulum sağlar.
Ağ Bağdaştırıcısı (NIC - Network Interface Card): Her bilgisayarın veya ağa bağlanacak cihazın (oyun konsolu, akıllı TV vb.) bir ağ kartına ihtiyacı vardır. Çoğu modern bilgisayarda dahili olarak bulunur. Harici USB ağ bağdaştırıcıları da mevcuttur.
Modem (İnternet Bağlantısı İçin): Eğer ağınızın internet erişimi olacaksa, ISS (İnternet Servis Sağlayıcı) tarafından sağlanan bir modeme ihtiyacınız olacaktır. Modem, evinizdeki veya iş yerinizdeki ağı internete bağlar.

Kurulum Öncesi Planlama:

Başarılı bir LAN kurulumunun anahtarı, iyi bir planlamadır. Hangi cihazların bağlanacağını, bu cihazların fiziksel konumlarını ve kablo çekme yollarını önceden belirleyin. Ağınızın ne kadar büyük olacağını, gelecekteki genişleme ihtiyaçlarını ve kablosuz ağa ihtiyacınız olup olmadığını değerlendirin.

Bir ağın kalbi olan yönlendiricinizin konumunu belirlerken, merkezi bir noktayı ve olası parazit kaynaklarından uzak durmayı hedefleyin. Kablolu bağlantılar için cihazların yönlendiriciye veya anahtara olan mesafesini göz önünde bulundurun.

Bölüm 2: Fiziksel Bağlantıların Yapılması

Donanımlarınız hazır olduğunda, fiziksel bağlantıları yapma zamanı gelmiştir. Bu adım, ağınızın temel altyapısını oluşturur.

Modemi Yönlendiriciye Bağlayın: İlk olarak, ISS'nizin modemini yönlendiricinizin WAN (veya İnternet) portuna bir Ethernet kablosu kullanarak bağlayın. Bu port genellikle farklı bir renkte veya açıkça etiketlenmiştir.
Yönlendiriciyi ve Anahtarı (Varsa) Güç Kaynağına Takın: Modeminizi, yönlendiricinizi ve varsa ağ anahtarınızı elektrik prizlerine takın ve açma düğmesine basın. Cihazların açılması ve başlatılması biraz zaman alabilir.
Bilgisayarları ve Diğer Cihazları Bağlayın: Bilgisayarlarınızı, yazıcılarınızı, oyun konsollarınızı ve diğer ağa bağlı cihazlarınızı yönlendiricinizin veya anahtarınızın LAN portlarına Ethernet kablolarıyla bağlayın. Her bir port genellikle bir LED göstergesine sahiptir; bağlantı kurulduğunda bu LED'ler yanıp sönmeye başlamalıdır. Kabloların düzgün bir şekilde takıldığından emin olun. Gevşek bağlantılar ağ sorunlarına neden olabilir.

Bölüm 3: Yönlendirici Ayarları ve Ağ Konfigürasyonu

Fiziksel bağlantılar tamamlandıktan sonra, ağınızın beyni olan yönlendiricinizi yapılandırmanız gerekir. Bu adımda, ağınızın nasıl çalışacağını ve cihazların birbirleriyle nasıl iletişim kuracağını belirlersiniz.

Yönlendirici Arayüzüne Erişim:

Çoğu yönlendiriciye bir web tarayıcısı üzerinden erişilebilir. Varsayılan IP adresi genellikle yönlendiricinin altında veya kullanım kılavuzunda belirtilmiştir. En yaygın varsayılan IP'ler 192.168.1.1 veya 192.168.0.1'dir. Tarayıcınızın adres çubuğuna bu IP adresini yazın.

Kod:

http://192.168.1.1

Karşınıza bir kullanıcı adı ve şifre ekranı gelecektir. Varsayılan kullanıcı adı/şifre kombinasyonları genellikle admin/admin, admin/password veya yönlendiricinin üzerinde yazılı olan özel bir şifredir. Giriş yaptıktan sonra, güvenlik için varsayılan şifreyi kesinlikle değiştirin!

DHCP Ayarları:

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol), ağınızdaki cihazlara otomatik olarak IP adresi atayan bir protokoldür. Bu, her cihaza manuel olarak IP adresi atama zahmetinden kurtarır ve IP çakışmalarını önler. Çoğu yönlendiricide DHCP varsayılan olarak etkindir ve genellikle bir IP adresi aralığı (örneğin, 192.168.1.100 - 192.168.1.254) belirlemiştir. Statik IP adreslerine ihtiyacınız yoksa, bu ayarı değiştirmeyin.

Eğer ağınızda sunucu, ağ yazıcısı veya ağa bağlı depolama (NAS) gibi kalıcı IP adresine sahip olması gereken cihazlar varsa, bu cihazlara statik IP adresi atamanız veya DHCP rezervasyonu yapmanız önerilir. DHCP rezervasyonu, cihaza her zaman aynı IP adresinin atanmasını sağlar.

Kablosuz Ağ Ayarları (İsteğe Bağlı ama Yaygın):

Eğer yönlendiriciniz kablosuz özelliği destekliyorsa, bu bölümü yapılandırabilirsiniz:

SSID (Ağ Adı): Wi-Fi ağınızın adını belirleyin. Güvenliğiniz için kolay tahmin edilemeyecek bir isim seçin.
Güvenlik Protokolü ve Şifre: WPA2-PSK (AES) veya WPA3 gibi güçlü bir güvenlik protokolü seçin ve karmaşık bir şifre belirleyin. Şifrenizi en az 12-16 karakter uzunluğunda, büyük/küçük harf, rakam ve özel karakterler içeren bir kombinasyon yapın. Kablosuz ağınızın güvenliği hayati önem taşır.
Misafir Ağı: Bazı yönlendiriciler misafir ağı oluşturma imkanı sunar. Misafirlerinize kendi ağınızdan izole edilmiş bir erişim sağlamak için bu özelliği kullanın. Bu, ana ağınızın güvenliğini artırır.

Bölüm 4: Bilgisayar ve Cihaz Ayarları (Windows Örneği)

Cihazlarınızın ağa doğru şekilde bağlandığından ve birbirlerini görebildiğinden emin olmak için bazı işletim sistemi ayarlamaları yapmanız gerekebilir.

Ağ Bağdaştırıcısı Ayarları:

Çoğu modern işletim sistemi, DHCP sayesinde IP adresi ve diğer ağ ayarlarını otomatik olarak alır. Windows'ta bunu kontrol etmek için:

1. Denetim Masası > Ağ ve Paylaşım Merkezi > Bağdaştırıcı ayarlarını değiştirin seçeneğine gidin.
2. Kablolu bağlantınız için “Ethernet” veya “Yerel Ağ Bağlantısı” üzerine sağ tıklayın ve “Özellikler”i seçin.
3. “İnternet Protokolü Sürüm 4 (TCP/IPv4)” seçeneğini bulun ve çift tıklayın.
4. “IP adresini otomatik olarak al” ve “DNS sunucu adresini otomatik olarak al” seçeneklerinin işaretli olduğundan emin olun. Eğer statik IP atadıysanız, buraya manuel olarak IP adresini, Alt Ağ Maskesini, Varsayılan Ağ Geçidini (yönlendiricinizin IP adresi) ve DNS sunucusu adreslerini girmeniz gerekecektir.

Ağ Keşfi ve Paylaşım Ayarları:

Dosya ve yazıcı paylaşımı için ağ keşfinin etkinleştirilmesi önemlidir. Windows'ta:

1. Ağ ve Paylaşım Merkezi'ne geri dönün.
2. Sol menüden “Gelişmiş paylaşım ayarlarını değiştir” seçeneğine tıklayın.
3. “Özel (Geçerli Profil)” veya “Tüm Ağlar” altında aşağıdaki ayarları kontrol edin:
* Ağ bulmayı aç: Diğer bilgisayarların ağınızda sizi görmesini sağlar.
* Dosya ve yazıcı paylaşımını aç: Klasörlerinizi ve yazıcılarınızı paylaşmanızı sağlar.
* Ortak klasör paylaşımını aç: Herkesin erişebileceği ortak klasörler oluşturur.
* Parola korumalı paylaşımı kapat: (Dikkatli kullanın!) Eğer herkesin paylaşımınıza şifresiz erişmesini istiyorsanız bu seçeneği kapatabilirsiniz. Genellikle güvenlik için açık bırakılması önerilir.

Bölüm 5: Dosya ve Yazıcı Paylaşımı

LAN'ın en temel ve yaygın kullanım amaçlarından biri dosya ve yazıcı paylaşımıdır. Bu bölümde, Windows işletim sistemi üzerinde dosya ve yazıcı paylaşımını nasıl yapılandıracağınızı öğreneceksiniz.

Klasör Paylaşımı:

1. Paylaşmak istediğiniz klasöre sağ tıklayın ve “Özellikler”i seçin.
2. “Paylaşım” sekmesine gidin ve “Gelişmiş Paylaşım...” düğmesine tıklayın.
3. “Bu klasörü paylaş” kutusunu işaretleyin.
4. “İzinler” düğmesine tıklayarak kimlerin klasöre hangi yetkilerle (Okuma, Değiştirme, Tam Denetim) erişebileceğini ayarlayın. Varsayılan olarak “Everyone” (Herkes) yalnızca okuma iznine sahiptir. Eğer yazma izni vermek istiyorsanız, “Değiştir” veya “Tam Denetim” seçeneğini işaretlemeniz gerekebilir.
5. Uygula ve Tamam diyerek pencereleri kapatın.

Paylaşım izinlerini dikkatli ayarlayın. Gereksiz veya çok geniş izinler, ağınızda güvenlik açıkları oluşturabilir. Sadece ihtiyaç duyan kullanıcılara ve sadece ihtiyaç duydukları seviyede yetki verin.

Yazıcı Paylaşımı:

1. Denetim Masası > Aygıtlar ve Yazıcılar yolunu izleyin.
2. Paylaşmak istediğiniz yazıcıya sağ tıklayın ve “Yazıcı Özellikleri”ni seçin.
3. “Paylaşım” sekmesine gidin.
4. “Bu yazıcıyı paylaş” kutusunu işaretleyin ve bir paylaşım adı verin. Bu isim, diğer bilgisayarlardan yazıcıya erişirken görünecek isimdir.
5. Diğer bilgisayarlardan bu yazıcıya bağlanmak için, “Ağ ve Paylaşım Merkezi”nden ağdaki yazıcılara göz atabilir veya “Yazıcı ekle” sihirbazını kullanabilirsiniz.

Bölüm 6: Temel Sorun Giderme (Troubleshooting)

Ağ kurulumlarında sorunlarla karşılaşmak olasıdır. İşte bazı yaygın sorunlar ve çözümleri:

İnternet Yok veya Ağ Erişimi Yok:
* Tüm kablo bağlantılarını kontrol edin (modemden yönlendiriciye, yönlendiriciden bilgisayara).
* Yönlendirici ve modemin güç ışıklarını kontrol edin, sabit yanıyor veya yanıp sönüyor olmalılar.
* Yönlendiriciyi ve modemi kapatıp birkaç saniye bekleyip tekrar açın (yeniden başlatma).
* Bilgisayarınızın IP adresini kontrol edin. Komut İstemi'ni (CMD) açın ve
Kod:
```
ipconfig
```
yazıp Enter tuşuna basın. Geçerli bir IP adresi (genellikle 192.168.x.x) alıp almadığınızı kontrol edin.
*
Kod:
```
ping 8.8.8.8
```
komutunu kullanarak Google DNS sunucularına ping atarak internet erişimini test edin.
*
Kod:
```
ping 192.168.1.1
```
(veya yönlendiricinizin IP'si) komutuyla yönlendiricinize ping atarak ağ geçidi bağlantısını test edin.
IP Çakışması Hatası: Genellikle ağdaki iki cihaza aynı IP adresinin atanmasıyla oluşur. DHCP'yi kontrol edin veya çakışan IP'lerden birini değiştirin.
Dosya Paylaşım Sorunları:
* Ağ keşfinin ve dosya paylaşımının açık olduğundan emin olun (Bölüm 4).
* Güvenlik duvarınızın dosya paylaşımını engellemediğinden emin olun. Gerekirse geçici olarak devre dışı bırakıp test edin.
* Paylaşım izinlerini doğru ayarladığınızdan emin olun (Bölüm 5).

Bölüm 7: Ağ Güvenliği İpuçları

Ağınızı kurduktan sonra, güvenliğini sağlamak en az kurulum kadar önemlidir. İyi bir ağ güvenliği, verilerinizin ve gizliliğinizin korunmasına yardımcı olur.

Varsayılan Yönlendirici Şifresini Değiştirin: Bu, yapacağınız en önemli güvenlik adımıdır. Kolay tahmin edilemeyen, karmaşık bir şifre kullanın.
Yönlendirici Yazılımını (Firmware) Güncel Tutun: Üreticiler, güvenlik açıklarını kapatmak ve performansı artırmak için düzenli olarak firmware güncellemeleri yayınlar. Yönlendiricinizin web arayüzünden güncellemeleri kontrol edin.
Güçlü Wi-Fi Şifresi Kullanın: Yukarıda belirtildiği gibi, WPA2/WPA3 ve uzun, karmaşık bir şifre kullanın.
Misafir Ağı Kullanın: Misafirlerinizin ana ağınıza değil, ayrı bir misafir ağına bağlanmasını sağlayın.
Gereksiz Portları Kapatın/Devre Dışı Bırakın: Yönlendiricinizde kullanmadığınız port yönlendirmelerini veya UPnP gibi servisleri devre dışı bırakın.
Güvenlik Duvarınızı (Firewall) Etkin Tutun: Hem yönlendiricinizdeki donanım güvenlik duvarını hem de bilgisayarlarınızdaki yazılım güvenlik duvarlarını etkin tutun. Bu, yetkisiz erişimi engellemeye yardımcı olur.
MAC Filtreleme (Sınırlı Etkinlik): Belirli MAC adreslerine sahip cihazların ağınıza bağlanmasına izin vermek veya engellemek için MAC filtrelemeyi kullanabilirsiniz. Ancak, MAC adresleri kolayca taklit edilebildiği için bu, tam bir güvenlik çözümü değildir.

Bölüm 8: İleri Seviye Konulara Kısa Bakış

Ağınızı daha da geliştirmek ve özelliklerini genişletmek isterseniz, aşağıdaki konuları araştırabilirsiniz:

NAS (Network Attached Storage - Ağa Bağlı Depolama): Evdeki veya işyerinizdeki tüm verilerinizi merkezi olarak depolamak, yedeklemek ve ağ üzerinden erişmek için bir NAS sunucusu kurabilirsiniz.
VPN (Virtual Private Network - Sanal Özel Ağ): Uzaktan ağınıza güvenli bir şekilde erişmek veya internette gezinirken gizliliğinizi artırmak için bir VPN sunucusu veya istemcisi kurabilirsiniz. Yönlendiricilerin çoğu VPN Pass-through özelliğine sahiptir, bazıları ise VPN sunucusu olarak çalışabilir.
QoS (Quality of Service - Hizmet Kalitesi): Ağ trafiğinize öncelik vererek, örneğin online oyun veya video akışı gibi belirli uygulamaların daha iyi performans göstermesini sağlayabilirsiniz.
IP Kamera Sistemleri: Güvenlik amaçlı IP kameraları ağınıza entegre ederek uzaktan izleme yapabilirsiniz.
Akıllı Ev Sistemleri: Akıllı aydınlatma, termostatlar ve diğer cihazları ev ağınıza bağlayarak merkezi kontrol sağlayabilirsiniz.

Sonuç

Umarız bu kapsamlı rehber, kendi yerel alan ağınızı (LAN) başarılı bir şekilde kurmanıza ve yönetmenize yardımcı olmuştur. Unutmayın ki her ağ kurulumu, ihtiyaçlarınıza göre farklılık gösterebilir. Sabırla ve adım adım ilerleyerek, verimli ve güvenli bir ağ ortamı oluşturabilirsiniz. Ağınızın potansiyelini tam olarak kullanmak için düzenli bakım, güvenlik güncellemeleri ve sorun giderme bilgisine sahip olmak önemlidir. İhtiyaçlarınız değiştikçe ağınızı genişletmekten veya ayarlamaktan çekinmeyin. Daha fazla bilgi ve destek için yönlendiricinizin kullanım kılavuzuna veya çevrimiçi ağ forumlarına başvurabilirsiniz.

Bu rehber, genel bilgi sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Özel yapılandırmalar için cihazınızın belgelerine başvurmanız önerilir.