• Isı Blokları (Heatsinks): GPU çekirdeği ile doğrudan temas eden bakır veya alüminyum taban plakasından oluşur. Isıyı GPU'dan emerek geniş bir yüzey alanına sahip kanatçıklara (fins) aktarır. Kanatçıklar ne kadar geniş ve iyi tasarlanmışsa, ısı dağıtımı o kadar etkili olur.
• Isı Boruları (Heat Pipes): Bakır borular içinde bulunan özel bir sıvı, ısıyı GPU'dan uzaklaştırarak ısı bloğunun daha geniş alanlarına taşır. Sıvı, ısındığında buharlaşır ve soğuk bölgelere doğru hareket eder; orada yoğunlaşarak tekrar sıvı hale döner ve bu döngü sürekli devam eder. Bu sayede ısı transferi çok verimli bir şekilde gerçekleşir.
• Fanlar: Isı bloğu üzerindeki kanatçıklar arasına sıkışan sıcak havayı dışarı atmak ve soğuk havayı içeri çekmek için kullanılır.
  • Eksenel Fanlar (Axial Fans): Çoğu modern ekran kartında bulunur. Fan kanatları, hava akışını ısı bloğuna doğru dikey olarak iter. Genellikle daha sessizdirler ve daha geniş bir alana hava dağıtırlar.
  • Blower Fanlar (Radial/Centrifugal Fans): Genellikle referans tasarımlarda veya daha kompakt sistemlerde görülür. Havanın bir ucundan emilip diğer ucundan, genellikle kasanın arka tarafındaki bir açıklıktan dışarı atılmasını sağlarlar. Kapalı bir sistemde daha etkili bir hava akışı sağlarlar ancak genellikle daha gürültülüdürler.
• Pazar Sonrası Hava Soğutucuları (Aftermarket Air Coolers): Ekran kartının standart soğutucusundan daha iyi performans sunan üçüncü taraf çözümlerdir. Genellikle daha büyük ısı bloklarına, daha fazla ısı borusuna ve daha güçlü/sessiz fanlara sahiptirler.

• Avantajları: Daha uygun maliyetli, kurulumu genellikle daha kolay, bakımı daha az karmaşık, arıza riski daha düşüktür.
• Dezavantajları: Sıvı soğutmaya kıyasla daha az soğutma performansı sunabilirler, yüksek yük altında daha gürültülü olabilirler, kasa içi hava akışını daha fazla etkileyebilirler.

• Hepsi Bir Arada (All-in-One - AIO) Çözümler: Kapalı bir döngüye sahip olup, kurulumu nispeten kolaydır. Bir pompalı blok, hortumlar ve bir radyatörden oluşur. GPU'nun üzerine monte edilen blok, ısıyı sıvıya aktarır; sıvı hortumlar aracılığıyla radyatöre taşınır; burada fanlar radyatördeki ısıyı dağıtır ve soğuyan sıvı geri dönerek döngüyü tamamlar. Bazı AIO'lar, GPU'ya ek olarak VRM'ler (Voltaj Regülatör Modülleri) ve bellek için de hava soğutma veya mini sıvı blokları içerebilir.
• Özel Döngü (Custom Loop) Soğutma Sistemleri: En üst düzey soğutma performansını sunan, ancak aynı zamanda en karmaşık ve maliyetli çözümdür. Kullanıcılar, her bir bileşeni (su bloğu, pompa, rezervuar, radyatörler, borular, bağlantı parçaları, özel soğutma sıvısı) kendileri seçer ve bir araya getirir.
  • Su Bloğu (Water Block): GPU çekirdeğine doğrudan temas eden ve ısıyı sıvıya aktaran metal bir bloktur. Genellikle bakır veya nikel kaplı bakırdan yapılır.
  • Pompa: Sıvıyı döngü içinde dolaştıran mekanik bir bileşendir.
  • Rezervuar: Sıvı için bir depolama alanı sağlar ve sistemin doldurulmasını/havasının alınmasını kolaylaştırır.
  • Radyatörler: Sıcak sıvının içinden geçtiği metal kanatçıklara sahip bir dizi borudan oluşur. Fanlar radyatördeki havayı iterek veya çekerek ısıyı dışarı atar. Radyatör boyutu ve kalınlığı soğutma performansını doğrudan etkiler.
  • Borular ve Bağlantı Parçaları: Sıvının sistem içinde akmasını sağlayan esnek veya sert borular ve sızdırmazlığı sağlayan bağlantı parçalarıdır.
• Hibrit Soğutma Sistemleri: Bazı ekran kartları, GPU çekirdeği için sıvı soğutma (genellikle AIO tipi) kullanırken, bellek ve VRM'ler için küçük bir hava soğutucu veya fan barındırır. Bu, genel olarak dengeli bir soğutma çözümü sunar.

• Avantajları: Üstün soğutma performansı, daha düşük çalışma sıcaklıkları, genellikle daha sessiz çalışma (özellikle özel döngülerde), estetik görünüm.
• Dezavantajları: Daha yüksek maliyet, karmaşık kurulum (özellikle özel döngü), potansiyel sızıntı riski, daha fazla bakım gereksinimi.

• Termal Macun: GPU çekirdeği ile soğutucu bloğu arasındaki mikroskobik boşlukları doldurarak ısı transferini maksimuma çıkarır. Hava, zayıf bir ısı iletkeni olduğu için bu boşlukların doldurulması hayati önem taşır. Kaliteli bir termal macun, ısı iletimini önemli ölçüde artırır.
• Termal Pedler: Genellikle bellek yongaları (VRAM) ve voltaj regülatör modülleri (VRM) gibi bileşenlerle soğutucu arasında kullanılır. Bu pedler, bileşenlerin farklı yüksekliklerde olmasından kaynaklanan boşlukları doldurarak ısıyı soğutucuya aktarır.

• Sıcak havayı kasa dışına atar.
• Bileşenlere sürekli taze, serin hava sağlar.
• Kasa içinde sıcak hava birikmesini önler.

• Toz Temizliği: Ekran kartının fanları ve ısı bloğu zamanla toz biriktirir. Toz, ısı transferini engelleyerek sıcaklıkların artmasına neden olur. Düzenli olarak (örneğin 6 ayda bir) basınçlı hava veya yumuşak bir fırça ile temizlenmelidir. Uyarı: Fanları temizlerken, hızlı dönmelerini önlemek için parmağınızla tutun veya bir kablo bağı ile sabitleyin, aksi takdirde fan yataklarına zarar verebilirsiniz.
• Termal Macun Yenileme: Ekran kartınız birkaç yaşını doldurduysa veya yüksek sıcaklıklar görmeye başladıysa, termal macun kurumuş veya bozulmuş olabilir. Macunu yenilemek, sıcaklıkları önemli ölçüde düşürebilir. Bu işlem biraz teknik bilgi gerektirir ve kartın garantisini etkileyebilir.
• Fan Eğrileri (Fan Curves): Yazılım (örneğin MSI Afterburner, ASUS GPU Tweak) kullanarak ekran kartı fanlarının çalışma hızlarını sıcaklığa bağlı olarak özelleştirebilirsiniz. Bu, belirli bir sıcaklık eşiğine ulaşıldığında fanların daha hızlı dönmesini sağlayarak daha etkili soğutma veya daha sessiz bir çalışma elde etmenizi sağlar.
• Undervolting: Ekran kartının voltajını düşürerek aynı veya çok az performans kaybıyla daha az güç tüketimi ve dolayısıyla daha az ısı üretimi elde edebilirsiniz. Bu, sıcaklıkları düşürmek için harika bir yöntemdir ve genellikle performans üzerinde olumsuz bir etkisi olmaz, hatta bazı durumlarda stabiliteyi artırabilir. Ancak dikkatli yapılmalıdır.

"Oyunlarda ekran kartım aşırı ısınıyor ve performansım düşüyor. Ne yapmalıyım?"

Genişletmek için tıkla ...

• Kasa içi hava akışını kontrol et (fan yönleri, kablo düzeni).
• Ekran kartının fanlarını ve ısı bloğunu tozdan arındır.
• MSI Afterburner gibi bir yazılımla fan eğrisini optimize et.
• Daha ileri seviye kullanıcılar için undervolting denenebilir.
• Tüm bunlara rağmen düzelmezse termal macun değişimi düşünülebilir.

// Örnek bir GPU sıcaklık izleme kodu (psuedo-code)
function monitorGPUSubsystemTemperatures() {
    let gpuTemp = getGPUTemperature();
    let vramTemp = getVRAMTemperature();
    let hotspotTemp = getHotspotTemperature();

    if (gpuTemp > 80 || hotspotTemp > 95) {
        logWarning("GPU sıcaklıkları yüksek, fan hızını artırılıyor.");
        setFanSpeed(100); // %100 fan hızı
    } else if (gpuTemp < 60) {
        logInfo("GPU sıcaklıkları ideal seviyede.");
        setFanSpeed(60); // %60 fan hızı
    } else {
        logInfo("GPU sıcaklıkları normal aralıkta.");
        // Otomatik fan kontrolüne bırak
    }

    return { gpuTemp, vramTemp, hotspotTemp };
}

// Konsola örnek çıktı
let temps = monitorGPUSubsystemTemperatures();
console.log(`Güncel GPU Sıcaklığı: ${temps.gpuTemp}°C`);
console.log(`VRAM Sıcaklığı: ${temps.vramTemp}°C`);
console.log(`Hotspot Sıcaklığı: ${temps.hotspotTemp}°C`);